prawa dla „Nowego Polskiego Ładu” jest ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, podpisana przez Prezydenta w dniu 13 czerwca 2022 r., opublikowana w Dzienniku Ustaw (poz. 1265) 15 czerwca 2022 r. Poniżej przedstawiam najważniejsze zmiany, w przeważającej większości wchodzące życie od 1 lipca 2022 r. W kolejnych artykułach postaram się przedstawić więcej szczegółów odnośnie poszczególnych zakresów zmian.

Niższa stawka PDOF

· Stawka PDOF w pierwszym progu podatkowym (do 120 000 PLN) dla podatników opodatkowanych według zasad ogólnych (skali podatkowej), to znaczy zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia oraz przedsiębiorców rozliczających się w ten sposób zostaje obniżona z 17% do 12% .

· Kwota wolna od podatku, wynosząca 30 000 PLN nie ulega zmianie. Kwota zmniejszająca podatek dochodowy spadnie. W skali roku z 5 100 PLN do 3 600 PLN, w skali miesiąca z 425 PLN do 300 PLN. Obniżona stawka będzie obowiązywała w całym roku podatkowym, tj. od stycznia do grudnia 2022 r. W rozliczeniu rocznym PDOF urzędy skarbowe zwrócą nadpłacony podatek za okres od stycznia do lipca 2022 r.

· Przedsiębiorcy rozliczający się podatkiem liniowym (19%) oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, którzy nie mają możliwości uwzględnienia kwoty wolnej od podatku, będą mogli dokonać ponownego wyboru rozliczenia według skali podatkowej.

· Podatnicy poddani opodatkowaniu w reżimie podatku liniowego dokonują wyboru po zakończeniu roku podatkowego 2022, za cały rok podatkowy. Podatnicy rozliczający się ryczałtem do 22 sierpnia 2022 r. – za drugie półrocze 2022 r.

„Ulga dla klasy średniej”

· ulega likwidacji.

· jeżeli po wyliczeniach okaże się, że zastosowanie przez podatnika niższej stawki podatku będzie dla niego mniej korzystne (w porównaniu z teoretyczna sytuacją w której stosowałby przepisy ulgi dla klasy średniej), to kwotą będąca różnicą pomiędzy podatkiem należnym a podatkiem wyliczonym z zastosowaniem tzw. ulgi dla klasy średniej zostanie mu zwrócona przez naczelnika urzędu skarbowego.

· organ podatkowy będzie musiał poinformować podatnika o kwocie do zwrotu w terminie 21 dni od dnia złożenia zeznania.

Składka zdrowotna – wprowadzane zmiany:

· spowodują, że niektórzy przedsiębiorcy będą mogli pomniejszać podstawę opodatkowania o zapłacone składki zdrowotne do określonego limitu, który wyniesie dla podatników rozliczających się: liniowo – 8 700 PLN (pomniejszenie dochodu); ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych – 50% zapłaconych składek zdrowotnych (pomniejszenie przychodu); w formie karty podatkowej – 19% zapłaconej składki (pomniejszenie podatku).

· nie będą dotyczyły osób rozliczających się na skali podatkowej (obciążenie 9% składką zdrowotną bez możliwości odliczenia zostało utrzymane). Ich wysokość obciążenia przy nowej skali podatkowej 12% wyniesie zatem 21%.

PIT-2

· Od 1 stycznia 2023 r. Podatnicy (a także pracujący emeryci, emeryci otrzymujący świadczenia od kilku organów rentowych), którzy uzyskują przychody z kilku umów, będą mogli upoważnić maksymalnie trzech płatników (pracodawców, zleceniodawców, ZUS) – nie jak do tej pory tylko jednego – do zmniejszania zaliczek na PIT o miesięczne odliczenie.

· Kwota zmniejszenia łącznie (tak jak w przypadku jednej umowy) nie będzie mogła przekraczać 3 600 PLN rocznie.

  • Warunkiem skorzystania z regulacji będzie złożenie oświadczenia, w którym podatnik będzie musiał wskazać , że płatnik jest uprawniony do pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą:– o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek – w przypadku, gdy podatnik złoży PIT-2 jednemu płatnikowi (kwota 300 PLN), lub o 1/24 kwoty zmniejszającej podatek – w przypadku, gdy podatnik złoży PIT-2 dwóm płatnikom (kwota 150 PLN) lub o 1/36 kwoty zmniejszającej podatek – w przypadku, gdy podatnik złoży PIT-2 trzem płatnikom (kwota 100 PLN)
  • oświadczenie PIT-2 złożyć będą mogli również podatnicy uzyskujący przychody z umów cywilnoprawnych (zlecenie, o dzieło), kontraktów menedżerskich, umów o zarządzanie przedsiębiorstwem oraz osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich.
  • W przypadku złożenia przez podatnika płatnikowi oświadczenia lub wniosek mającego wpływ na obliczanie zaliczki, oświadczenie/wniosek jest uwzględniane/y przez płatnika niezmiennie, co do zasady, najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostało otrzymane.
  • Płatnik zostanie zwolniony z obowiązku poboru i wpłacenia niepobranej do dnia 30 czerwca 2022 r. tej części zaliczki, która nie została pobrana ze względu na niewystąpienie różnicy umożliwiającej pobranie wcześniej sprolongowanej zaliczki.

Samotni rodzice z dzieckiem

· Nastąpi likwidacja wprowadzonej od 1 stycznia 2022 r. ulgi dla samotnych rodziców w wysokości 1 500 PLN odliczenia od podatku. Rodzicom zostanie przywrócone prawo do wspólnego rozliczenia z dzieckiem ponieważ dziecko będzie traktowane jak odrębny podatnik rodzice będą mogli skorzystać dwa razy z kwoty wolnej 30 000 PLN

· Preferencyjne opodatkowanie dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci będzie polegało na obliczeniu podatku:

  • w podwójnej wysokości od połowy dochodu tej samotnej osoby, w przypadku gdy przynajmniej jedno z dzieci, które są wychowywane przez tę osobę, ma orzeczoną niepełnosprawność na podstawie odrębnych przepisów,
  • jako iloczyn 1,5 oraz wysokości podatku obliczonego od dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci podzielonych przez 1,5
  • w pozostałych przypadkach (tj. małoletnich i pełnoletnich do ukończenia 25. roku życia, uczących się dzieci).
  • Zwiększona zostanie z 3 089 PLN do dwunastokrotności wysokości renty socjalnej (czyli od marca 2022 r. do 16 061,28 PLN) kwota limitu zarobków pełnoletniego uczącego się dziecka uprawniająca do skorzystania z ulgi dla samotnych rodziców.
  • Kwota limitu dotyczy określonych źródeł zarobków takiego dziecka, tj. z tytułu dochodów (z wyjątkiem renty rodzinnej) opodatkowanych według skali podatkowej lub 19% podatkiem z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, udziałów (akcji) lub pochodnych instrumentów finansowych lub przychodów zwolnionych od podatku w ramach tzw. ulgi dla młodych czy ulgi na powrót.
  • Ulga nie będzie miała zastosowania w przypadku osoby, która wychowuje wspólnie co najmniej jedno dziecko z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym, gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze (tzw. 500+)

– w tym ostatnim przypadku gdy rodzice są rozwiedzeni, żyjący w separacji lub żyjący w rozłączeniu a opieka jest sprawowana w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia wychowawczego ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego.

– oświadczenia o zamiarze korzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów mogą być składane przez podatników płatnikom od 1 lipca 2022 r. Pozwoli to na realizowanie dodatkowej kwoty wolnej w trakcie roku. W rozliczeniu rocznym za 2022 r. ulga będzie miała zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.

Tzw. „Nowe ulgi”

· ulgi na powrót, dla rodzin 4+, pracujących seniorów i obowiązująca od sierpnia 2019 r. ulga dla młodych będą obejmować również zasiłki macierzyńskie przyznawane rodzicom i opiekunom przyjmującym dzieci na wychowanie.

· zwolnienie dotyczące zasiłków stosowane będzie przez płatników na wniosek podatników od 1 lipca 2022 r., w rozliczeniu rocznym zasiłki będą podlegały zwolnieniu z mocą od 1 stycznia 2022 r.

· W zakresie zwolnienia obejmującego świadczenia otrzymywane przez emerytów i rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowych i stosunkami pokrewnymi, w tym od związków zawodowych – zwolnienie rozszerzono o świadczenia otrzymywane także przez osoby pobierające nauczycielskie świadczenie kompensacyjne a kwotę objętą zwolnieniem zwiększono z 3 000 PLN do 4 500 PLN rocznie.

Ulga na IPO (zastosowanie w praktyce od stycznia 2025)

· Następuje doprecyzowanie obecnych przepisów. Jeżeli w związku z odpłatnym zbyciem akcji powstanie strata ekonomiczna, tj. nadwyżka wydatków poniesionych na ich objęcie lub nabycie nad przychodami z ich odpłatnego zbycia, to nadwyżka ta stanowi koszt uzyskania przychodów w roku podatkowym. Koszt ten powstanie w roku, w którym nastąpiło odpłatne zbycie takich akcji (w konsekwencji stratę taką będzie można również rozliczać w latach następnych)

· Z ulgi można skorzystać tylko, gdy odpłatne zbycie akcji nabytych lub objętych w wyniku IPO nastąpiło po upływie trzech lat od dnia, w którym akcje te zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym albo wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu

· Obecnie (do 1 lipca 2022) gdy akcje zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu, dochody są zwolnione z podatku, jeśli odpłatne zbycie akcji nastąpiło po upływie 3 lat od dnia nabycie. Ze zwolnienia nie mogą skorzystać wszakże podatnicy, którzy byli ze spółką podmiotami powiązanymi w okresie 2 lat poprzedzających dzień objęcia/nabycia akcji przez podatnika.

„Remont Pałacyku Plus” (od 1 stycznia 2023 r.)

· wydatki na odpłatne nabycie zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub udziału w takim zabytku nie będą stanowiły podstawy dla pomniejszenia dochodu do opodatkowania.

· do odliczenia w ramach ulgi na zabytki będą zaliczone:

  • poniesione w roku podatkowym na wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej utworzony, zgodnie z odrębnymi przepisami, dla zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w ewidencji zabytków,
  • wydatki na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków lub znajdującym się ewidencji zabytków.
  • odliczenie wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytku nieruchomym jest możliwe dopiero po ich zakończeniu. Warunkiem odliczenia będzie uzyskanie zaświadczenia wojewódzkiego konserwatora zabytków, potwierdzającego wykonanie wyżej wymienionych czynności w zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków, znajdującego się w wojewódzkiej lub gminnej ewidencji zabytków.

· prawa nabyte do odliczenia wydatków, tj. na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytku nieruchomym i na nabycie zabytku nieruchomego w dotychczasowym brzmieniu, do wydatków poniesionych do końca 2022 r. zostaną zachowane.

Zeznania roczne PDOF – ujednolicenie terminu składania

· Termin składania zeznań rocznych PIT-28 i PIT-28S (czyli podatnikom rozliczającym się według ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych) zostanie wydłużony do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Obowiązuje począwszy od 30 kwietnia 2023 dla zeznań rocznych składanych za rok 2022.

· Termin płatności ryczałtu za grudzień oraz ostatni kwartał roku podatkowego został zmieniony na 20 stycznia (tak samo jak dla podatników stosujących skalę podatkową).

JPK PDOP/ PDOF – terminy elektronizacji

· Termin obowiązkowego prowadzenia ksiąg w formie elektronicznej i przesyłania ich do urzędu skarbowego ulega zmianie i odpowiednio będzie dotyczyć :

  • od 2024 r. podatników PDOP, których przychody za poprzedni rok podatkowy przekroczyły kwotę 50 mln EUR,
  • od 2025 r. podatników PDOP (inni niż wymienieni wyżej) i PDOF zobowiązanych do przesyłania ewidencji JPK_VAT,
  • od 2026 r. pozostali podatnicy PDOF i PDOP.
Kazimierz Romaniec
kazimierz.romaniec@dgtl.law | zobacz inne wpisy tego autora