Nowelizacja kodeksu pracy przyjęta przez Radę Ministrów – co się zmieni?

Pracodawca po wejściu w życie nowelizacji kodeksu pracy uzyska jasną kompetencję do wprowadzenia kontroli trzeźwości pracowników zarówno na obecność alkoholu, jak i środków działających podobnie do alkoholu w organizmie pracownika. Dotychczas uprawnienie do przeprowadzenia takiej kontroli przysługuje Policji. Przeprowadzenie takiego badania przez samego pracodawcę jest co najmniej problematyczne (szczególnie w kontekście wyjaśnień Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych). Jednocześnie dotychczasowe przepisy nie przewidują takiej procedury do badania pracowników na obecność w ich organizmach środków działających podobnie do alkoholu.

W świetle proponowanych przepisów pracodawcy mają uzyskać upoważnienie do wprowadzenia kontroli trzeźwości pracowników i jej samodzielnego przeprowadzania. Oczywiście, przeprowadzenie takiej kontroli nie będzie bezwarunkowe.

Pracodawca będzie mógł przeprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników, wtedy, gdy łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

1)      niezbędność przeprowadzenia kontroli do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia,

2)      nienaruszalność godności oraz innych dóbr osobistych pracownika.

Zgodnie z projektem regulacje wprowadzające kontrolę trzeźwości i spożycia innych niedozwolonych środków, powinny zostać uregulowane w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy.

Pracodawca musi określić grupę pracowników objętych kontrolą, sposób przeprowadzania kontroli, rodzaj urządzenia wykorzystywanego do kontroli, czas i częstotliwość jej przeprowadzania. Pracodawca z góry musi zatem przewidzieć kogo, kiedy, w jaki sposób i jak często będzie poddawał kontroli, co może być trudne do doprecyzowania na etapie wdrożenia regulacji. Projektodawca wskazał, że możliwe jest ustalenie przeprowadzania kontroli codzienne lub częściej niż raz dziennie. Pracodawcy mogą natomiast określić cykliczne przeprowadzanie takiego badania jako formę prewencji, niemniej, w takiej sytuacji mogą pojawić się wątpliwości co do spełnienia warunku „niezbędności”.

Doprecyzowanie pewnych rzeczy, czasami przynosi odwrotny skutek od zamierzonego.

W sytuacji, gdy kontrola trzeźwości wykaże obecność alkoholu w organizmie pracownika albo zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie po użyciu alkoholu lub spożywał alkohol w czasie pracy pracodawca nie dopuszcza pracownika do pracy.