100 lat temu: Okno na świat - port w Gdyni
Port w Gdyni ma historię prawie tak odległą jak samo miasto. Budowę portu rozpoczęto w maju 1921 roku, zaś prawa miejskie Gdynia uzyskała niespełna 5 lat później.

​Pierwsze prace projektowo-budowlane rozpoczęły się dokładnie 29 maja 1921 roku. Port w założeniach miał być przeznaczony dla małych okrętów wojennych oraz pełnić funkcję schronienia dla rybaków.

​Co ciekawe, podjęcie decyzji o budowie portu nastąpiło przed formalną decyzją wyrażoną przez władze. Dopiero pod wpływem presji społecznej pod koniec września 1922 roku Sejm przyjął ustawę upoważniającą rząd do poczynienia wszelkich niezbędnych zarządzeń celem wykonania budowy portu morskiego w Gdyni jako portu użyteczności publicznej.

Gdynia była prężnym miastem, które dynamicznie się rozwijało, a liczba mieszkańców szybko rosła. Dla przykładu w 1921 r. Gdynia liczyła jedynie 1300 mieszkańców, zaś 1939 r. liczba mieszkańców wzrosła do 127 tysięcy.

​Pomimo, iż duże zasługi dla rozwoju Gdyni przypisuje się Eugeniuszowi Kwiatkowskiemu, który znany jest jako autor koncepcji rozwoju handlu morskiego i budowniczy portu w Gdyni, powstanie portu byłoby niemożliwe bez jego głównego projektanta, którym był urodzony w Warszawie inż. Tadeusz Wenda. Był on faktycznym twórcą projektu i naczelnikiem budowy gdyńskiego portu.

​Początki budowy opisane są w księdze pamiątkowej zwiedzających budowę portu w Gdyni, datowanej na lata 1921–1927, a także mają swoje odzwierciedlenie w planach budowy portu w Gdyni z lat 1924–1925.

​Otwarcie portu tymczasowego nastąpiło w 1923 r. W sierpniu tego roku do Gdyni przypłynął pierwszy, pełnomorski statek SS Kentucky pod banderą francuską. Kolejne realizacje etapów budowy doprowadziły do powstania portu towarowego, rybackiego i pasażerskiego oraz stoczni.

​Budowa portu w Gdyni miała wpływ nie tylko na rozwój gospodarki morskiej, ale na całą reorientację polskiej ekonomii – do 1938 roku aż 80% polskiego eksportu i 65% importu transferowano drogą morską. Można śmiało powiedzieć, iż Gdynia otworzyła Polskę na świat. Do dziś nieustannie rozwijający się port w Gdyni jest jednym z kluczowych szlaków komunikacyjnych Unii Europejskiej, łączących Północ z Południem Europy.

Joanna Namojlik
joanna.namojlik@dgtl.law | zobacz inne wpisy tego autora