Początek letniej przerwy po zakończeniu sezonu rozgrywkowego to nie tylko długo wyczekiwany przez piłkarzy okres wypoczynku i regeneracji przed rozpoczęciem przygotowań do nowego sezonu ale również, a dla niektórych przede wszystkim początek tzw. trwającego co do zasady pomiędzy rundami rozgrywkowymi „okna transferowego”.

Przygotowania do transferów rozpoczynają się już kilka miesięcy przed rozpoczęciem „okna transferowego”. Cel tych działań jest jasny: nowopozyskany zawodnik musi otrzymać możliwie jak najwięcej czasu na integrację z nową dla siebie drużyną. W tym roku świetnym przykładem takiego modelu postępowania jest Liverpool. Przeprowadzone transfery Darwina Nuneza, Fabio Carvalho i Calvina Ramseya mają być jedynymi w tej przerwie rozgrywkowej a kwota niespełna 74 milionów funtów wydana przez włodarzy klubu będzie tego lata prawdopodobnie kwotą finalną. Aby jednak wykazywać się taką sprawnością w przeprowadzaniu transferów należy doskonale orientować się w przepisach prawnych je regulujących …

Przepisy regulujące kwestie transferów w piłce nożnej maja swoje źródła zarówno na gruncie międzynarodowym – są one zawarte w Regulaminie FIFA w sprawie statusu i transferu zawodników (FIFA Regulations on the Status and Transfer of Players) jak i polskiej rzeczywistości- w uchwale nr VIII/124 PZPN z dnia 14 lipca 2015 roku w sprawie statusu zawodników oraz zasad zmian przynależności klubowej.

Wskazana powyżej uchwała reguluje takie zagadnienia jak: status zawodników, ich prawa i obowiązki, zasady i tryb zgłaszania i potwierdzania zawodników, zmiany przynależności klubowej przez zawodników, uprawniania zawodników do gry. Swoje miejsce znajdują także przepisy dotyczące zasad przeprowadzania transferów zagranicznych, uprawniania do gry zawodników cudzoziemców oraz różnorakie kwestie finansowe .

Przepisy w niej zawarte definiują zarówno tak wydawałoby się podstawowe terminy jak m..in: „zawodnik”, „klub sportowy”, „kontrakt”, „klub odstępujący”, „klub pozyskujący”, „ekwiwalent za wyszkolenie”, „ekwiwalent transferowy” , „sezon rozgrywkowy”, „runda rozgrywkowa” , „Ekstraklasa” jak i inne niezbędne dla uregulowania tej materii takie jak: „transfer”, „transfer pomostowy”, „zawodnik wolny” czy „osoba trzecia”. Definicje uchwały zawierają również odniesienia do przepisów i instrumentów prawnych funkcjonujących w obrocie międzynarodowym takich jak wspomniany już Regulamin FIFA czy ITC czyli międzynarodowy certyfikat transferowy.

Uchwała definiuje transfer jako zmianę przynależności klubowej o charakterze definitywnym lub czasowym , dokonaną na podstawie umowy zawartej pomiędzy klubem odstępującym a klubem pozyskującym, na podstawie której zawodnik będącym zawodnikiem klubu odstępującego, na podstawie obowiązującego kontraktu bądź obowiązującej deklaracji gry amatora, w chwili zawierania umowy transferu zmienia przynależność do klubu pozyskującego.

Transferowany zawodnik może zatem posiadać status amatora (wtedy gdy za swoją grę otrzymuje wyłącznie zwrot rzeczywiście poniesionych przez niego wydatków w trakcie oficjalnych rozgrywek organizowanych przez PZPN i/lub ligę zawodową) lub zawodnika profesjonalnego (wtedy gdy posiada zawartą z klubem umowę wg. wzoru PZPN lub jeżeli otrzymuje z tytułu uprawiania piłki nożnej wynagrodzenie wyższe niż amator) niemniej musi być zgłoszony, potwierdzony i uprawniony do gry w zawodach objętych system rozgrywek ustalonych przez PZPN.

Warto zwrócić uwagę , że zawodnikiem profesjonalnym może być także zawodnik, który po ukończeniu 15 roku życia podpisał, za zgodą przedstawicieli ustawowych, kontrakt z klubem piłkarskim na okres nie przekraczający 3 lat. Jeżeli taki kontrakt obowiązuje w dniu ukończenia przez zawodnika 18 roku życia, zachowuje ważność do upływu jego obowiązywania bez względu na fakt osiągnięcia przez zawodnika pełnoletności.

Transferowany zawodnik musi posiadać kontrakt z klubem odstępującym. Zawodnik wolny czyli taki , który nie jest związany z klubem kontraktem o profesjonalne uprawianie piłki nożnej lub deklaracją gry amatora nie może być transferowany.

Prawa i obowiązki zawodników profesjonalnych oraz szczegółowe zasady, określające minimalne wymagania dla standardowych kontraktów zawodników w zawodowej piłce nożnej poddane są reżimowi przepisów Uchwały PZPN nr III/54 z dnia 27 marca 2015 r. o minimalnych wymaganiach dla standardowych kontraktów w sektorze zawodowej piłki nożnej., która szczegółowo określa minimalną treść takiego kontraktu.

Zawodnik profesjonalny powinien posiadać kontrakt z klubem zawarty na czas określony nie krótszy niż do zakończenia sezonu rozgrywkowego czyli do 30 czerwca roku następującego po roku rozpoczęcia sezonu i nie dłuższy niż 5 lat. Strony mogą uzgodnić, że kontrakt obowiązuje do dnia następującego pod dniu ostatniego meczu sezonu rozgrywkowego lub zakończenia miesiąca, w którym odbył się ostatni mecz sezonu rozgrywkowego.

Przed podpisaniem kontraktu klub musi przeprowadzić badania lekarskie zawodnika. W przypadku ich braku klub nie może uzależniać ważności kontraktu od wyniku badań przeprowadzonych w późniejszym okresie. Przepisy uchwały jasno przeciwstawiają się warunkowemu zawarciu kontraktu uzależnionemu od pozytywnego wyniku badań medycznych bądź uzyskania pozwolenia na pracę. Zawarcie kontraktu musi być zatem bezwarunkowe.

Taka treść tych uregulowań przynosi w praktyce trudności w redagowaniu umów w sytuacji gdy transferowany zawodnik w wyniku odniesionej kontuzji nie jest jeszcze w pełni sprawny przechodzi rehabilitację i w momencie zawierania transferu nie jest jeszcze w stu procentach sprawny.

W takiej sytuacji klub zainteresowany jego pozyskaniem zazwyczaj chce odczekać z podpisaniem umowy do momentu gdy stan zdrowia zawodnika polepszy się na tyle że ten będzie mógł pozytywnie przejść wymagany przez klub pozyskujący program badań. Z kolei klub odstępujący oraz pośrednicy transakcyjni reprezentujący zawodnika są zainteresowani jak najszybszym „dopięciem” transakcji aby z jednej strony pieniądze znalazły się na ich kontach z drugiej aby istniała możliwość ogłoszenia zawarcia transferu. To jest szczególnie ważne dla agentów reprezentujących piłkarza ich dane znajdują się bowiem w treści kontraktu a jego zawarcie służy budowaniu i utrwalaniu ich marki na rynku

W części 2 o zasadach i trybie zmiany przynależności klubowej przez zawodników już wkrótce

Kazimierz Romaniec
kazimierz.romaniec@dgtl.law | zobacz inne wpisy tego autora