Szkoły nauczają języków obcych na wszelkiego rodzaju organizowanych i prowadzonych przez nie kursach przeprowadzają egzaminy językowe, dokonują oceny kompetencji językowych uczestników kursów językowych oraz osób, które w kursach nie uczestniczą, a pragną pozyskać międzynarodowy certyfikat językowy lub pragną poddać ocenie swoje kompetencje językowe. Przeprowadza też egzaminy w zakresie językowych kwalifikacji zawodowych

Kwestią zasadniczą dla ceny oferowanych usług jest kwestia ich opodatkowania podatkiem VAT. Niektóre z usług są bowiem, przy spełnieniu przez podatnika odpowiednich warunków, zwolnione z opodatkowania. Zrozumiałe jest, że szkoły są zainteresowane stworzeniem takiej struktury świadczonych usług, aby przy zachowaniu ich różnorodności były one zwolnione z podatku VAT.

Podmioty nauczające języków obcych posiadają zazwyczaj akredytację działalności oświatowej Kuratoriów Oświaty, udzieloną na podstawie Ustawy o Oświacie (Dz.U. z 2003, nr 227, poz. 2247) i zazwyczaj są objęte systemem oświaty rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 – Prawo Oświatowe (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 1082 z pozn.zm)

Zdarza się nierzadko, że świadczone przez szkoły językowe usługi organizowania i przeprowadzania egzaminów z zakresu języka angielskiego nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku, ponieważ wyłączne przeprowadzanie przez nie egzaminów z języka angielskiego nie spełnia warunków kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego i w konsekwencji nie spełnia warunków do zastosowania zwolnienia. Uzyskanie przez Spółkę akredytacji na dany rodzaj szkolenia jest w tej sytuacji przesłanką wystarczającą dla zastosowania zwolnienia.

Innym problemem z jakim borykają się szkoły językowe, to brak zwolnienia z podatku VAT usług polegających jedynie na organizowaniu i przeprowadzaniu egzaminów z zakresu języka obcego. Usługa organizowania i przeprowadzania egzaminu nie stanowi usług nauczania języków obcych, ponieważ polega na weryfikacji zdobytej wiedzy, a nie na kształceniu polegającym na jej przekazaniu tj. „celowym i systematycznym” sposobie pracy nauczyciela z uczniami umożliwiającym uczniom opanowanie wiedzy i umiejętności posługiwania się nabytą wiedzą i zasadniczo nie jest objęta zwolnieniem od podatku VAT.

Sama organizacja egzaminu od strony technicznej także nie jest usługą nauczania (kształcenia), bowiem nie da się połączyć tych czynności ze zdefiniowaną w prawie wspólnotowym usługą kształcenia.

Dla usług polegających jedynie na organizowaniu i przeprowadzaniu egzaminów z zakresu języka angielskiego przez podmiot, który nie świadczy usług polegających na nauczaniu języka, nie znajdzie zastosowanie zwolnienie od podatku, bowiem sam egzamin w opisanej sytuacji nie jest usługą nauczania języka obcego.

Świadczone przez Spółkę usługi organizacji i przeprowadzenia egzaminu nie korzystają ze zwolnienia z podatku VAT, ponieważ organizowanie i przeprowadzanie egzaminu nie jest niezbędne do wykonania usługi nauczania.

Organizowanie i przeprowadzanie egzaminów jest dla Spółki elementem kompleksowej usługi nauczania języków obcych, a nie usługą podstawową (tj. usługą samodzielną w kontekście prowadzonej przez Spółkę działalności, obejmującej również prowadzenie nauczania języków obcych).

Ze zwolnienia podatkowego korzystać mogą natomiast usługi ściśle związane z usługami podstawowymi, niezbędne do świadczenia usługi podstawowej, jeżeli są świadczone przez podmioty świadczące usługi podstawowe.

Usługi szkoły językowej polegające na przeprowadzaniu egzaminów językowych jako usług ściśle związanych z również świadczonymi przez tę szkołę usługami podstawowymi nauczania języka obcego mogą zatem podlegać zwolnieniu z podatku VAT, o ile usługa przeprowadzania egzaminu jest ściśle związana z dokonywaną przez Spółkę zwolnioną od podatku usługą podstawową, czyli usługą nauczania języków obcych.

W takich sytuacjach istnieje jednak pewne ryzyko kwestionowania przez organy podatkowe zastosowania zwolnienia.

Organ podatkowy może:

·   uznać, że w przypadku, gdy przepisy nie powinny być interpretowane rozszerzająco, sam fakt świadczenia przez Spółkę w ramach swej działalności usług podstawowych zwolnionych od podatku (nauczanie języka obcego) nie jest wystarczający do uznania, że odrębnie przeprowadzana czynność egzaminowania spełnia warunki do uznania ją za zwolnioną z podatku VAT;

·   argumentować, że związek czynności egzaminowania z nauczaniem nie jest „ścisły”, gdyż taki byłby w sytuacji, gdyby konkretna usługa egzaminowania była powiązana z konkretną usługą nauczania;

·    argumentować, że weryfikacja zdobytej wiedzy w postaci zorganizowania i przeprowadzenia stosownych egzaminów jest jedynie weryfikacją efektów kształcenia, w związku z czym nie znajduje zwolnienia od VAT (por. wyrok NSA z 4 września 2021 sygn. akt. I FSK 637/18);

·    dodatkowo w odniesieniu do stosowania zwolnienia na podstawie art.43 ust.1 pkt 26 VAT argumentować, że przeprowadzanie egzaminów nie jest działaniem Spółki w zakresie kształcenia, interpretując to pojęcie wąsko jako „nauczanie” co skutkowałoby brakiem przesłanki do zastosowania zwolnienia wymaganej przez treść przepisu;

·     przyjąć, że odrębność usługi egzaminacyjnej powoduje, że w tym konkretnym przypadku nie jest to dla Spółki element kompleksowej usługi nauczania języków obcych;

·      uznać, że ponieważ ze ścisłym związkiem pomiędzy czynnością podstawową a czynnością dodatkową mamy do czynienia tylko wtedy, gdy czynności te współgrają ze sobą w ramach jednej aktywności (np. kurs kończący się egzaminem), która w tej sytuacji nie ma miejsca;

·      uznać, że w odniesieniu do stosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust.1 pkt 26 ustawy o VAT przeprowadzanie egzaminów nie jest działaniem Spółki w zakresie nauczania, co skutkuje brakiem przesłanki do zastosowania zwolnienia wymaganej przez treść przepisu, który wymaga, aby usługi świadczone przez Spółkę odbywały się w zakresie kształcenia.

Kazimierz Romaniec
kazimierz.romaniec@dgtl.law | zobacz inne wpisy tego autora