16 grudnia 2022 r. Rada FIFA zatwierdziła FFAR – nową regulację dotyczącą agentów piłkarskich, która według FIFA stanowi instrument prawny chroniący integralność piłki nożnej i prawidłowe funkcjonowanie piłkarskiego systemu transferowego. Wprowadzone ograniczenia spowodowały jednak skoordynowana reakcję agentów i stowarzyszeń ich zrzeszających. FIFA stała się pozwanym w pozwach składanych w całej Europie w celu zakwestionowania legalności FFAR i opóźnienia wejścia tych przepisów w życie.
Mimo że FIFA jak dotąd zwyciężyła w większości tych sporów, Sportowy Sąd Arbitrażowy (CAS), sąd najwyższej instancji rozpatrujący spory związane ze sportem uznawane na mocy Statutu FIFA, potwierdził legalność FFAR a sądy i organy ds. konkurencji w różnych krajach odrzuciły kilka wniosków agentów o unieważnienie FFAR lub opóźnienie ich wejścia w życie to jednak obecnie przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”) toczy postępowanie dotyczące ważności FFAR.
Co więcej w dniu 24 maja 2023 r. Sąd Krajowy w Dortmundzie w Niemczech (Landgericht Dortmund) wydał wstępny nakaz („Nakaz”) przeciwko niektórym aspektom przepisów FFAR, w postępowaniu LG Dortmund, 8 O 1/23 w którym zwrócił się do FIFA o zawieszenie stosowania i egzekwowania niektórych postanowień FFAR („Przepisy”) to jest przepisów dotyczących:
- górnego limit opłat za usługę (art. 15 ust. 1-4 FFAR)
- zasady dotyczącej uiszczania opłat za usługę (art. 14 ust. 6, 8 i 11 FFAR)
- zasady „klient płaci” (art. 14 ust. 2 i 10 FFAR)
- zasad dotyczących terminu płatności opłat za usługi (art. 14 ust. 7 i 12 FFAR)
- zakazu podwójnej reprezentacji (art. 12 ust. 8-10 FFAR)
- obowiązków sprawozdawczych (art. 16 ust. 2 h), j), k) i 4 FFAR)
- zasad dotyczących ujawniania informacji i publikacji (art. 19 ust. 2 FFAR)
- zasady składania (art. 4 ust. 2; art. 16 ust. 2 b); art. 3 ustęp 2 c) i d); art. 20; i art. 21 FFAR)
- zasady, że opłatę serwisową należy uiszczać za pośrednictwem Izby Rozliczeniowej FIFA (art. 14 ust. 13 FFAR)
FIFA uważa, że Nakaz jest niezgodny z wcześniejszymi orzeczeniami sądów w innych krajach Europy, orzeczeniem CAS, a także wcześniejszymi orzeczeniami w Niemczech, w tym wydanymi przez sądy apelacyjne. W związku z tym FIFA wszczęła postępowanie odwoławcze od Nakazu, a decyzja w sprawie odwołania spodziewana jest w pierwszej połowie 2024 r.
Niemniej, w wyniku wydania ww. orzeczenia niemieckiego sądu, w celu wykonania Nakazu, w dniu 30 grudnia 2023 r. Biuro Rady FIFA zatwierdziło ogólnoświatowe, tymczasowe zawieszenie przepisów FFAR. Zawieszenie obowiązuje do czasu wydania przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ostatecznej decyzji w toczącym się postępowaniu dotyczącej procedury dotyczących FFAR. FIFA zaleca wszystkim stowarzyszeniom członkowskim (m.in. PZPN) tymczasowe zawieszenie, w zakresie objętym Nakazem, obowiązywania przepisów, które źródło swe mają w FFAR w swoich krajowych regulaminach agentów piłkarskich chyba, że są one sprzeczne z bezwzględnie obowiązującymi na ich terytorium przepisami prawa.
W obecnej sytuacji mamy zatem do czynienia z częściowym zawieszeniem regulacji FFAR w ramach wyżej wymienionych Przepisów. Zawieszenie obowiązuje do czasu wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i jest skuteczne na całym świecie. FFAR zostaje zawieszony, ale nie odwołany. FIFA zdecydowała się nie dzielić rynku na Europę i resztę świata. Regulacje niewymienione powyżej (w szczególności te dotyczące egzaminów, licencji agenta, zasad rozwoju zawodowego, zakres umów o reprezentacji i inne nie wymienione w Nakazie nadal obowiązują wszędzie tam, gdzie mają zastosowanie zasady FFAR;
Komentarze, dotyczące Okólnika, które pojawiły się po jego publikacji dzielą się na dwie, prezentujące dwa różne sposoby interpretacji przyjętych przepisów grupy. Pierwszy z nich stwierdza że FIFA zawiesiła na całym świecie określone zasady FFAR cytowane w Okólniku ( te, na które wpływa niemiecki nakaz). Ale treść Okólnika mówi również: „Aby zastosować się do nakazu, FIFA zawiesi wdrażanie FFAR w przypadku każdego transferu mającego powiązanie z Unią Europejską” – oznacza to całkowite zawieszenie FFAR. Czy jest to zatem podejście podwójne (jedno dla UE, drugie dla reszty świata), czy też tylko jedno podejście?
W środowisku prawników sportowych zostało podniesionych szereg zastrzeżeń. Pojawiło się pytanie: czy nie jest aby tak, że FIFA zmierza do tego, aby na skalę światową zawieszone zostały jedynie przytoczone przepisy, których dotyczy niemiecki nakaz (tj. nie całkowite zawieszenie FFAR w UE). Ale jeśli tak jest, po co uwzględniać także wers cytowany powyżej? To tylko spowoduje dalsze zamieszanie. Okólnik uznaje takie podejście za konieczne „w celu zastosowania się do Nakazu”. Ale to nieprawda – nie jest konieczne zawieszanie naruszających przepisy FFAR na całym świecie, aby zastosować się do niemieckiej decyzji.
Okólnik ten nie jest oczywiście tylko reakcją na decyzję Niemiec, lecz ignoruje liczne przeszkody w wielu krajach. Mówi: „FIFA podlegała skoordynowanej strategii postępowania sądowego… FIFA jak dotąd zwyciężyła w zdecydowanej większości tych sporów”. Nie, tak nie jest. Oprócz orzeczeń sądowych/arbitrażowych w Anglii, Hiszpanii i Brazylii, FA we Francji, Włoszech, Holandii, Danii i innych krajach odmówiły pełnego wdrożenia FFAR. Okólnik czyta się jak reakcję na decyzję Niemiec z maja 2023 r. (zaledwie 7 miesięcy spóźnienia!), pomijając wszystko, co wydarzyło się od tego czasu.
Okólnik został wprowadzony niecałe 2 dni przed otwarciem okna transferowego. Wdrożenie funkcjonującego systemu regulacyjnego wymaga dostosowanych dokumentów/formularzy, pewności podejścia itp. Wiele zależy od nadzorowania okna transferowego, a podjęcie przez FIFA tak radykalnej decyzji na kilka godzin przed oknem transferowym stanowi poważne wyzwanie zarówno dla krajowych federacji piłkarskich, jak i dla agentów.
Trudno się oprzeć wrażeniu, ze działania FIFA to jednak mimo wszystko zamiatanie problemu pod dywan. Zawieszenie trwa do czasu „ostatecznej decyzji TSUE”. Jednak nawet jeśli TSUE zatwierdzi FFAR, przepisy dotyczące pułapów/płatności kwartalnych nie będą mogły być egzekwowane np. w Anglii, która jest największym rynkiem finansowym.
Wypada tylko mieć nadzieję ze sędziowie TSUE znajdą rozwiązanie tej niezwykle zagmatwanej sytuacji. O tym jakie ono będzie pokaże już najbliższa przyszłość.
