Zapewnienie bezpieczeństwa podczas meczów piłki nożnej jest jednym z podstawowych zadań, jakie stoją przed klubem gospodarza. W tym celu kluby wprowadzają regulaminy imprez masowych – meczów piłki nożnej, a także regulaminy stadionów. Regulaminy te określają m.in. obowiązki i uprawnienia uczestników meczów (kibiców), a także zasady ich odpowiedzialności za zachowanie niezgodne z wymienionymi regulaminami lub przepisami prawa powszechnego.
Przykładowymi obowiązkami kibica są te dotyczące posiadania i okazania biletu oraz dokumentu tożsamości, zajmowania określonego miejsca czy zakazu naruszania innych postanowień regulaminów, takich jak zakaz wnoszenia broni czy alkoholu na teren stadionu lub też zakaz wznoszenia okrzyków obraźliwych.
Aby egzekwować przestrzeganie regulaminów przez kibica, ustawodawca, w drodze ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych, przekazał organizatorom meczu uprawnienie do stosowania zakazu klubowego.
Zakaz ten polega na zakazie uczestniczenia w kolejnych imprezach masowych przeprowadzanych przez organizatora meczu piłki nożnej, nakładany przez organizatora na osobę, która dopuściła się naruszenia regulaminu obiektu (stadionu) lub regulaminu imprezy masowej. Dodatkowo zakaz ten dotyczy również kolejnych imprez masowych przeprowadzanych z udziałem drużyny organizatora rozgrywanych poza siedzibą organizatora i może być nakładany za naruszenie regulaminu obiektu (stadionu) lub regulaminu imprezy masowej prowadzonej z udziałem drużyny tego organizatora.
W skrócie oznacza to, że osoba, która zostanie objęta zakazem klubowym nie będzie mogła uczestniczyć w kolejnych meczach rozgrywanych przez klub, który nałożył na nią zakaz klubowy zarówno na własnym stadionie, jak i na „wyjeździe”. Zakaz klubowy może zostać nałożony na osobę ukaraną na okres do 2 lat.
Nie zawsze klub może nałożyć zakaz
Jednak, aby klub mógł nałożyć na osobę naruszającą regulaminy zakaz klubowy musi posiadać regulamin stosowania zakazu klubowego. Co więcej, regulamin ten musi być aktualny, czyli zgodny ze znowelizowanym brzmieniem ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych.
Brak aktualnego regulaminu będzie skutkował brakiem możliwości nałożenia na osobę naruszającą regulaminy, zakazu klubowego, ponieważ nie będzie on miał możliwości odwołać się od decyzji klubu.
Zmiany w zakresie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych
Od nowelizacji ww. ustawy, osobie ukaranej zakazem klubowym służy prawo wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy do podmiotu, który zastosował ten zakaz. Natomiast przed nowelizacją przepisu osoba ukarana mogła odwołać się do związku sportowego lub podmiotu prowadzącego rozgrywki, czyli do PZPN lub spółki Ekstraklasa S.A.
Oznacza to, że ciężar rozpatrzenia „odwołania” został przeniesiony na klub. Z nowelizacji wynika również, że aby zastosować zakaz klubowy, klub musi posiadać regulamin dot. stosowania zakazu klubowego, który będzie regulował formę, tryb i termin złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.
„Odwołanie” od zakazu
Aktualnie osobie ukaranej zakazem klubowym służy prawo wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy do podmiotu, który nałożył taki zakaz klubowy.
Klub zobowiązany jest określić w swoim regulaminie wewnętrznym formę, tryb i termin złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, przedmiotem której jest nałożenie zakazu klubowego, a także tryb i termin jego rozpatrzenia. Termin rozpatrzenia wniosku ukaranego powinien być wyznaczony tak, aby od daty złożenia wniosku do daty jego rozpatrzenia nie upłynęło więcej niż 14 dni. Wniesienie „odwołania” nie wstrzymuje wykonania zakazu klubowego. Po rozpatrzeniu wniosku orzeczenie staje się ostateczne.
Z kolei od tego orzeczenia osobie ukaranej służy prawo wniesienia skargi do właściwego sądu administracyjnego.
Obowiązki klubu
Przede wszystkim, aby móc stosować zakaz klubowy, klub musi posiadać wspomniany regulamin dot. stosowania zakazu klubowego. Jego postanowienia natomiast muszą być zgodne z aktualnym brzmieniem ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych, w tym m.in. okres nałożonego zakazu nie może być dłuższy niż 2 lata, informacja o zastosowaniu zakazu musi być przekazana osobie ukaranej w terminie 7 dni od dnia zastosowania, osobie ukaranej musi służyć prawo do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy i od ww. orzeczenia, osobie ukaranej musi przysługiwać prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego.
Zatem, jeżeli klub chce mieć możliwość egzekwowania przestrzegania regulaminów w sposób przekazany im przez ustawę, powinien wprowadzić w życie regulamin stosowania zakazu klubowego. Jeżeli natomiast klub posiada taki regulamin, to powinien zweryfikować, czy jest on aktualny i zgodny z przepisami ustawy. Klub powinien zweryfikować także, czy inne regulaminy, w tym regulamin imprezy masowej, odnosi się do zaktualizowanego regulaminu stosowania zakazu klubowego i przewiduje aktualne środki odwołania od zakazu.
