Mercedes-Benz to obecnie jedna z najbardziej rozpoznawalnych marek samochodowych na świecie. Pojazdy z charakterystyczną trójramienną gwiazdą na masce są synonimem luksusu, precyzyjnego wykonania, doskonałych osiągów oraz zaawansowanych technologii. Od lat samochody tej marki wyróżniają się nowatorskimi rozwiązaniami technicznymi i świetnym designem. Historia Mercedes-Benz pokazuje, co może się wydarzyć, gdy grupa pasjonatów postanowi zrewolucjonizować branżę motoryzacyjną. Dodatkowo, pewnie nie każdy o tym wie, że niebagatelną rolę w historii powstania tej marki odegrały kobiety, a szczególnie jedna – o imieniu… Mercedes.
Zaczynali osobno, nie wiedząc, że osiągną wielki, wspólny sukces.
Za powstanie tej znanej marki odpowiadają głównie dwaj inżynierowie: Carl Benz, młody wizjoner marzący o własnym samochodzie oraz Gottlieb Daimler, który jako projektant skupiał się na rozwoju nowoczesnego silnika spalinowego.
Gottlieb Daimler
Gottlieb Daimler wraz z Wilhelmem Maybachem rozpoczęli prace nad lekkim silnikiem spalinowym, który miał zastąpić konie w powozach. W tamtych czasach pomysł ten uznawano za ekstrawagancję, co odstraszało potencjalnych inwestorów. W rezultacie Daimler musiał finansować cały projekt samodzielnie.
W 1883 roku Daimler i Maybach opatentowali i uruchomili swój pierwszy eksperymentalny silnik, który osiągał prędkość obrotową na poziomie aż 600 obr./min (wszystkie wcześniejsze konstrukcje dostępne wówczas na rynku mogły pochwalić się wynikami na poziomie zaledwie 120-180 obr./min). W dodatku prototyp był dużo mniejszy i lżejszy niż rozwiązania konkurencji, co umożliwiało w przyszłości zamontowanie go w pojeździe. Rok później Daimler i Maybach ukończyli pracę nad pierwszym silnikiem szybkobieżnym, tzw. Zegarem Stojącym (taką nazwę nadano mu ze względu na jego charakterystyczny wygląd).
Na jego podstawie w 1885 roku udało się stworzyć nową konstrukcję – jeszcze mniejszy, jednocylindrowy silnik spalinowy, który następnie napędzał pierwszy w historii motocykl, nazwany „Daimler Reitwagen”. Rok później wynalazcy zamówili powóz, w którym zamontowali silnik spalinowy, tworząc w ten sposób pierwszy na świecie czterokołowy pojazd napędzany silnikiem spalinowym. W 1890 roku Daimler zarejestrował firmę pod nazwą Daimler-Motoren-Gesellschaft (DMG).
W 1892 roku, na polecenie Daimlera, Maybach zbudował nowy silnik nazwany Phoenix, który posłużył jako podstawa do stworzenia Riemenwagena – czterokołowego pojazdu przypominającego powóz, z silnikiem umieszczonym z tyłu. Pierwszy nowy samochód DMG trafił na rynek w 1895 r. i był po prostu produkcyjną wersją Riemenwagena, oferowaną pod nazwą Daimler-Motor-Kutsche.
Jednym z największych entuzjastów samochodów marki DMG był Emil Jellinek – biznesmen i dyplomata, który kochał pojazdy napędzane silnikami spalinowymi i zaczął startować w wyścigach samochodowych pojazdami Daimlera, pod pseudonimem „Mercedes” – od imienia jego córki.
W 1900 roku odebrał pojazd z silnikiem umieszczonym z przodu. Tę konstrukcję uważa się za pierwszy współczesny samochód. Jako główny pomysłodawca, miał przywilej nazwania modelu. Ostatecznie padło na Mercedes 35 HP. Pierwszy człon pochodził, jak już można się domyślić, od imienia córki, a drugi – od liczby koni mechanicznych silnika. Był to pierwszy raz, kiedy oficjalnie w nazewnictwie modeli przewinęła się nazwa Mercedes.
W 1907 r. Maybach skonstruował jeden z pierwszych silników sześciocylindrowych, przeznaczonych dla samochodów wyczynowych. Nieco wcześniej do produkcji weszła pierwsza hybryda, Mercedes Mixte, rozpędzająca się do 100 km/h.
Carl Benz
W przeciwieństwie do Daimlera, który, tworząc swój spalinowy powóz, chciał udowodnić, że możliwe jest umieszczenie silnika spalinowego w pojeździe, Carl Benz od samego początku chciał stworzyć samochód.
Carl Benz po wykupieniu od swojego dotychczasowego wspólnika udziałów w firmie (w tym celu wykorzystał posag swojej żony Berthy) – mógł spokojnie spełniać się jako konstruktor. Już na koniec lat 70. XIX wieku eksperymentował z silnikami dwusuwowymi, co zaowocowało powstaniem w pełni funkcjonującego prototypu.
W 1883 roku Benz założył firmę Benz & Cie. Rheinische Gasmotoren-Fabrik w Mannheim, posiadając w niej zaledwie 5% udziałów. Głównym produktem przedsiębiorstwa były silniki stacjonarne, których sprzedaż stała na tak wysokim poziomie, że zapewniała firmie dynamiczny rozwój.
Stabilna sytuacja finansowa pozwoliła Benzowi skupić się na spełnianiu marzeń. Zauważył, że silniki dwusuwowe w spotykanej wówczas formie są zbyt duże, żeby znalazło się dla nich miejsce w powozach. Dlatego też kolejne lata poświęcił projektowaniu lekkich, czterosuwowych silników benzynowych. Był zwolennikiem myślenia, że aby nowy pojazd miał sens, nie wystarczy włożyć silnik do powozu. Trzeba go zaprojektować w całości od zera. Zamiast więc, jak zrobili to Daimler i Maybach, zamontować nowy silnik w starym powozie, zaprojektował zupełnie od podstaw pojazd przystosowany do jazdy z silnikiem spalinowym. I tak zbudował całkowicie nowy środek transportu, czyli pierwszy na świecie samochód, który został opatentowany i nazwany Patent-Motorwagen Nummer 1. Benz stworzył trójkołowiec, napędzany silnikiem o prędkości obrotowej 400 obr./min. Były to wprawdzie wyniki słabsze niż uzyskane przez Maybacha i Daimlera, ale i tak wystarczyły, żeby napędzić pierwszy opatentowany samochód w historii.
Możliwe, że to auto nigdy nie zyskałoby takiego rozgłosu, gdyby nie żona wynalazcy – Bertha Benz. To właśnie ona, pod nieobecność męża, zdecydowała się użyć samochodu w celu odbycia pierwszej długodystansowej (100 kilometrowej) podróży. Żona Benza chciała pokazać wszystkim, że projekt jej męża nie tylko istnieje, ale też może okazać się niezawodnym środkiem transportu na dłuższe podróże.
Plan udało się zrealizować w pełni. Wieść o pierwszym samochodzie rozprzestrzeniała się po całym kraju. Choć jeszcze nie wszyscy wierzyli, że kiedyś taki sposób podróżowania okaże się standardem.
W 1893 r. Benz wyprodukował swój pierwszy czterokołowy samochód, który występował w dwóch wersjach: standardowej – Victoria, a także z ławkami skierowanymi do siebie przodem – Vis-a-Vis. Najważniejsza premiera Benz & Cie. tamtych lat miała jednak miejsce w 1894 r. Zadebiutował wtedy pojazd nazwany Velo, będący nie tylko pierwszym kompaktowym autem w historii, ale też pierwszym w historii autem produkowanym na masową skalę.
Jednym z efektów dalszych prac był w 1909 r. jeden z najsłynniejszych samochodów Benza – słynna Błyskawica. Pod jej karoserią krył się ogromny silnik o pojemności skokowej 21,5 l i mocy 200 KM, który pozwolił ustanowić europejski rekord prędkości na poziomie ponad 200 km/h, po raz pierwszy w historii.
Nigdy się nie spotkali, a ich firmy rywalizowały ze sobą przez długie lata.
Co ciekawe C. Benz oraz G. Daimler – nigdy w życiu się nie spotkali. Przez długie lata ich firmy zaciekle ze sobą rywalizowały, czego efektem były coraz to nowocześniejsze modele samochodów. Pojazdy produkowane przez ich firmy przekraczały najśmielsze oczekiwania dotyczące motoryzacji tamtych lat. Szybko zyskały duże grono entuzjastów, co spowodowało, że ludzie zaczęli się tymi pojazdami ścigać.
Zarówno Benz, jak i Daimler nie pracowali już w swoich firmach, gdy przyszedł ciężki okres pierwszej wojny światowej. Karl odszedł na emeryturę w 1903 roku, a firmą zajęli się jego synowie, natomiast Gottlieb zmarł w 1900 roku, pozostawiając swój dorobek zarządowi DMG.
Nikt się tego nie spodziewał – zjednoczenie w obliczu kryzysu.
Obie firmy napotkały trudne czasy. Światowa sytuacja spowodowała znaczny spadek popytu na luksusowe towary, takie jak pojazdy Mercedesa i Benza. Po zakończeniu wojny sytuacja jeszcze się pogorszyła, ponieważ niemiecka gospodarka była poważnie osłabiona.
Doszło wtedy do czegoś, czego nikt się nie spodziewał. Zarządy obu przedsiębiorstw, aby ratować swój dorobek i historię, połączyły siły.
Pierwsza umowa o wspólnym działaniu pomiędzy Benz & Cie. Carla Benza a DMG założoną przez Gottlieba Daimlera i Wilhelma Maybacha podpisana została 1 maja 1924 roku. Głównym założeniem było przyspieszenie rozwoju, standaryzacja i rozwój gamy modelowej.
Obie spółki kontynuowały produkcję samochodów pod własnymi markami do 28 czerwca 1926 roku, kiedy to Benz & Cie. i DMG oficjalnie połączyły się w Daimler-Benz AG, która istnieje do dziś w niezmienionej formie, a jej samochody noszą dumną i dwuczłonową nazwę Mercedes-Benz. Symbolem fuzji było nowe logo marki Mercedes-Benz – otoczona wieńcem laurowym trójramienna gwiazda (jako znak towarowy zarejestrowane w lutym 1925 roku). Trójramienna gwiazda pochodzi od Daimlera, a wieniec laurowy wpleciony w nazwie – od logo firmy Benza. Jeszcze tego samego roku, podczas Berlin Motor Show, zaprezentowano pierwsze efekty tej współpracy – modele W 02 i W 03.