Arktyczna wyprawa po pokój

„The difficult is what takes a little time; the impossible is what takes a little longer.”

Te mądre słowa wypowiedział Fridtjof Nansen, w którego słowniku słowo „niemożliwe” nie istniało. Nawoływał, żeby nigdy się nie poddawać i gdy coś nam się nie udaje, próbować i próbować dalej…

Jego nastawienie do życia i nieustępliwość niewątpliwie stanowiły klucz do sukcesu. Nansen może poszczycić się wieloma osiągnięciami zarówno w dziedzinie nauki, jak i polityki.

Był pierwszą osobą, która w 1888 r. przemierzyła Grenlandię na nartach udowadniając, że cała wyspa jest pokryta lodem. Na tym jednak nie poprzestał. Kilka lat później zbudował statek „Fram” i odbył ekspedycję na Ocean Arktyczny. Do tego czasu żaden inny człowiek nie zbliżył się tak blisko Bieguna Północnego. To pozwoliło mu na przeprowadzenie wielu badań oceanu.

Oprócz tego, że był polarnikiem, wybitnym naukowcem i profesorem zoologii, a później oceanografii na Uniwersytecie Christiania (Oslo), był również człowiekiem wrażliwym na krzywdę innych ludzi. Opowiadał się za prawami człowieka i 1921 r. został mianowany Wysokim Komisarzem Ligi Narodów do Spraw Uchodźców. Brał udział w różnych inicjatywach, m.in. w organizacji wymiany jeńców wojennych i pomocy uchodźcom sowieckim. Był to trudny i burzliwy okres powojennej odbudowy. Milionom ludzi groził głód i bezdomność. Większość z nich nie posiadała dokumentu potwierdzającego tożsamość. To zaś niejednokrotnie skutkowało odmową udzielenia schronienia. Wtedy Nansen wpadł na pomysł by stworzyć paszport dla uchodźców umożliwiający im legalne przekraczanie granicy i korzystanie z przysługujących im praw. Dokument ten znany był pod nazwą „paszportu Nansena”. Wysiłek włożony przez niego w działalnością humanitarna został doceniony, czego wyrazem było przyznanie Nansenowi Pokojowej Nagrody Nobla w 1922 r.

Nansen zmarł 13 maja 1930 r. jednakże jego nazwisko wybrzmiewa co roku, ponieważ Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców na jego cześć w 1954 r. ustanowił nagrodę Nansen Refugee Award. Nagroda ta corocznie jest przyznawana osobom lub organizacjom za wybitne zasługi sprawy uchodźców, przesiedleńców lub bezpaństwowców.

Na koniec w ślad i na cześć F. Nansena mogę jedynie spuentować to słowami: „Never stop because you are afraid – you are never so likely to be wrong” (F.Nansen).