Znaczenie prawnego badania due diligence w fuzjach i przejęciach
Badanie due diligence stanowi jedną z faz procesu inwestycyjnego, niezależnie od tego czy inwestor kupuje przedsiębiorstwo lub jego część, czy też dołącza do grona wspólników. Badanie takie polega na dogłębnej analizie przedsiębiorstwa, które ma być przedmiotem transakcji (zwane również targetem). Ma ono na celu potwierdzenie wszystkich faktów przedstawionych przez sprzedającego w procesie inwestycyjnym oraz ocenę aktualnej sytuacji przedsiębiorstwa i określenie istniejących oraz potencjalnych ryzyk związanych z planowaną transakcją. Badanie takie niejednokrotnie służy określeniu precyzyjnej wyceny przedsiębiorstwa.
Przeprowadzone badanie due diligence może zarówno skłonić kupującego do większego zainteresowania transakcją, jak również, z uwagi na zidentyfikowane ryzyka, może być jej pogromcą. Nie ma jednak wątpliwości, że takie badanie pozwala na podjęcie decyzji o przeprowadzeniu transakcji ze świadomością tego, jak funkcjonuje przedsiębiorstwo.
Pomimo, że mogłoby się wydawać, że przeprowadzenie badania due diligence ze względu na możliwość zidentyfikowania ryzyk transakcyjnych może być korzystne wyłącznie dla kupującego, to niewątpliwie sprzedający również może odnieść z niego korzyść – zwłaszcza, gdy takie badanie wpływa na wzrost wyceny badanego przedsiębiorstwa.
Czym jest prawne badanie due diligence?
W ramach prawnego badania due diligence analizowane są prawne aspekty działalności przedsiębiorstwa, a samo badanie polega na gromadzeniu oraz ocenie wszystkich lub wybranych dokumentów oraz informacji prawnych dotyczących badanego przedsiębiorstwa.
Głównymi badanymi obszarami są prawa własności intelektualnej, kwestie regulacyjne, HR (dokumentacja pracownicza oraz struktura organizacyjna), umowy biznesowe, spory sądowe, zobowiązania majątkowe i podatkowe, kwestie organizacyjno-rejestracyjne przedsiębiorstwa. Niemniej jednak, w zależności od specyfiki danej transakcji lub działalności prowadzonego przedsiębiorstwa, badaniu mogą podlegać również inne obszary.
Przeprowadzenie badania daje stronom transakcji szansę na przeanalizowanie głównych zagrożeń prawnych związanych z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa, poprzez zidentyfikowanie ryzyk związanych np. z pozwami sądowymi oraz roszczeniami z nich wynikającymi, jak również z brakiem przysługujących spółce praw własności intelektualnej, czy też z nieprawidłowościami w umowach z klientami, które mogą być w każdym czasie wypowiedziane.
Prawna analiza due diligence z perspektywy sprzedającego
Badanie prawne due diligence jest korzystne nie tylko dla kupującego, ale także dla sprzedającego. Sprzedającemu umożliwia ono określenie wartości przedsiębiorstwa i przygotowanie go do sprzedaży. Jest to szczególnie ważne z uwagi na to, że prawie połowa transakcji kończy się niepowodzeniem z powodu kwestii ujawnionych podczas procesu due diligence. Jeśli strona sprzedająca może najpierw przeprowadzić badanie due diligence własnej spółki, kwestie te mogą zostać zidentyfikowane i naprawione przed zaangażowaniem kupującego lub inwestora.
Rezultatem dla kupującego jest bardziej usprawniony i mniej frustrujący proces. Dla sprzedającego jest to często równoznaczne z wyższą wartością transakcji.
Prawne badanie due diligence z perspektywy kupującego
Dla inwestora korzyści z tego typu badania due diligence są zdecydowanie wyższe. Po pierwsze, takie badanie umożliwia kupującemu zrozumienie spółki i jej działalności. Pomaga to nabywcy nie tylko określić uczciwą cenę zakupu, ale także przygotować umowę inwestycyjną zabezpieczającą jego interesy. A co najważniejsze, dzięki dogłębnemu zrozumieniu potencjalnego ryzyka prawnego i zobowiązań przedsiębiorstwa, pozwala inwestorowi podjąć świadomą decyzję o inwestycji oraz zwiększa bezpieczeństwo takiej inwestycji.
Jak długo trwa proces prawnego badania due diligence?
Badanie due diligence trwa około 1-2 miesięcy. Zwykle tyle czasu zajmuje inwestorowi przeprowadzenie dokładnej oceny przedsiębiorstwa, w tym wszystkich aspektów prawnych. W przypadku ograniczenia zakresu przedmiotu badania termin ten może ulegać odpowiedniemu skróceniu. Również dobre przygotowanie po stronie sprzedającego wpływa na czas, w którym takie badanie może zostać przeprowadzone. Brak przygotowania sprzedającego może powodować przeciąganie się tego procesu. Dlatego właśnie stała gotowość jest niezbędna dla udanej transakcji.