Rząd amerykański w 1920 r. wprowadził całkowity zakaz produkcji, sprzedaży i transportu napojów zawierających powyżej 0,5% alkoholu. Zakaz ten, nazywany przez prezydenta Warrena Hardinga „szlachetnym eksperymentem”, miał wpłynąć na zmniejszenie ilości chorób związanych z nadużywaniem alkoholu oraz przyczynić się do poprawy obyczajności społeczeństwa. Pomimo iż cel był słuszny i moralnie usprawiedliwiony, to został postawiony w opozycji do wolności wyboru każdego człowieka. Jak więc Amerykanie radzili sobie z przymusową trzeźwością? Przede wszystkim zaczęli wytwarzać alkohol na własną [...]

Nowo odrodzona Rzeczpospolita Polska od roku 1918 posługiwała się kilkoma walutami. Było to spowodowane powstaniem naszego kraju na terenach trzech zaborów, w każdym z nich obowiązywała inna waluta. Początkowo marka polska obowiązywała od 1916 r. na terenach Królestwa Polskiego okupowanego przez Cesarstwo Niemieckie, a następnie od 1918 r. na terenie II Rzeczypospolitej, na podstawie dekretu Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego z dnia 7 grudnia 1918 r. Na skutek wprowadzenia ustawy z dnia 15 stycznia 1920 r. marka [...]

Charles Ponzi urodził się we Włoszech w roku 1882. W roku 1903 przybył do Stanów Zjednoczonych, jak sam to określił “mając dwa i pół dolara w gotówce oraz jeden milion w nadziejach. I nadzieje nigdy mnie nie opuściły”. Zaczynając od funkcji pomywacza i kelnera, dość szybko przeskoczył na etat bankowy i tam dostrzegł zalążek tego, co później nazwano schematem Ponziego. Bank, w którym pracował płacił dwa razy wyższe odsetki, bo desperacko potrzebował depozytów swoich klientów, aby [...]

Już ponad 100 lat ma jedna z najstarszych polskich ustaw – o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (początkowo wprowadzona pod nazwą „O nabywaniu nieruchomości przez obcokrajowców"). Mimo że od powstania doczekała się ona dwudziestu pięciu nowelizacji, które ją znacznie rozbudowały, a Polska w międzyczasie dołączyła do Unii Europejskiej, co z naturalnych względów nie pozostało bez wpływu na zniesienie części ograniczeń w nabywaniu nieruchomości względem obywateli Unii, sens ustawy oraz znaczna część zapisów przetrwały próbę czasu. Polska nie jest [...]

Polski futuryzm rozkwitł w 1920 roku. Według relacji samych twórców, „dźgnięte nożem w bżuh ospałe bydle polskiej sztuki zaczęło ryczeć, pszez otwur żygnęła lawa futuryzmu". Idea ruchu opierała się przede wszystkim na potrzebie zburzenia zakurzonej kultury i sztuki i narodzenia nowych tradycji artystycznych. Duch nowoczesności objawiał się w śmiałej twórczości m.in. przez włączenie technologii do sfery poezji, zarezerwowanej dotychczas jedynie dla tematów wzniosłych, ważkich. To właśnie wynalazki i nowoczesność miały być napędem dla prowokacyjno-rewolucyjnego rozwoju cywilizacji. [...]

„Nikt nie czyta; jeśli czyta, nic nie rozumie; jeśli rozumie, natychmiast zapomina”. Jak na pisarza, Stanisław Lem swoiście podchodził do odbioru sztuki, którą się parał. Urodził się 100 lat temu, w roku 1921 roku we Lwowie. Jego książki, których napisał kilkadziesiąt, przetłumaczono na ponad 40 języków, a sam Lem przez długi czas uchodził za najbardziej poczytnego pisarza literatury fantastyczno-naukowej na świecie. Nie tylko fantastyką się zresztą zajmował. Pisał eseje, felietony, parał się publicystyką literacką. Jego książki [...]

Na rewersie monety jednocentowej i pięciodolarowego banknotu widnieje wizerunek jednego z najbardziej rozpoznawanych monumentów Stanów Zjednoczonych – Mauzoleum Lincolna. Plany jego powstania zaczęły się pojawiać niemal zaraz po śmierci Lincolna, ale na budowę oraz uroczyste otwarcie trzeba było czekać do maja 1922 roku. Położone w Waszyngtonie, zbudowane w stylizacji greckiej świątyni, mauzoleum pełne jest symboli, a historia wydarzeń rozgrywających się wokół tego budynku już po jego powstaniu jest równie interesująca jak jego symbolika. Przestrzeń [...]

„The difficult is what takes a little time; the impossible is what takes a little longer." Te mądre słowa wypowiedział Fridtjof Nansen, w którego słowniku słowo „niemożliwe" nie istniało. Nawoływał, żeby nigdy się nie poddawać i gdy coś nam się nie udaje, próbować i próbować dalej... Jego nastawienie do życia i nieustępliwość niewątpliwie stanowiły klucz do sukcesu. Nansen może poszczycić się wieloma osiągnięciami zarówno w dziedzinie nauki, jak i polityki. Był pierwszą osobą, [...]

5 maja 1922 r. rozpoczęła się budowa stadionu drużyny baseballowej New York Yankees w dzielnicy Bronx w Nowym Jorku (ang. Yankee Stadium). Budowa tego obiektu trwała 284 dni, a koszt jego zbudowania w przeliczeniu na dzisiejszą wartość dolara wyniósł $34.4 miliona dolarów. Koszt ten został w całości poniesiony przez ówczesnego właściciela Jankesów - Jacob’a Ruppert’a. Pierwszym meczem rozegranym na Yankee Stadium był klasyk amerykańskiego baseball’a, w którym gospodarze gościli zespół Red Sox z [...]

Źródło: Library of Congress, National Photo Company Collection, domena publiczna Rebecca Latimer Felton, 100 lat temu jako pierwsza kobieta dostąpiła zaszczytu zasiadania w izbie wyższej Kongresu Stanów Zjednoczonych, pełniąc przez jeden dzień funkcję senatora. Pierwsza kobieta w senacie została zaprzysiężona 21 listopada 1922 r, a więc niedługo po przyznaniu kobietom praw wyborczych (8 sierpnia 1920 r.) i służyła zaledwie 24 godziny. Rebecca L. Felton została zaprzysiężona mając 87 lat, dziewięć miesięcy i 22 dni, co czyniło [...]

Nie ma takich słów, które mogłyby opisać historię życia Marka Edelmana. Działacz społeczny, doktor nauk medycznych, jeden z przywódców powstania w getcie, uczestnik powstania warszawskiego, Kawaler Orderu Orła Białego, polityk, doktor honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Uniwersytetu Yale, odznaczony Krzyżem Komandorskim Legii Honorowej, autor kilkudziesięciu książek i artykułów naukowych. To tylko niektóre z wielu punktów jego niezwykle bogatego życiorysu. Nie do końca wiadomo kiedy i gdzie się urodził, choć większość źródeł wskazuje, że [...]

Dla większości rodziców najważniejsze jest ich potomstwo, nie inaczej było 100 lat temu, kiedy to Emma Read, aby zadbać zdrowie dzieci i ich dostęp do świeżego powietrza dnia 19 lipca 1922 r. złożyła wniosek o opatentowanie swojego wynalazku… klatki dla dzieci. Sam pomysł umieszczenia dzieci w klatce wydaje się nam już nieco przerażający, a co, jeżeli dodam, że taka klatka dla dzieci miała być zawieszana na balkonach mieszkań? Klatka odpowiedniej wielkości dla kilkumiesięcznego [...]

Smak zamoczonej w herbacie magdalenki dla bohatera arcydzieła Marcel Prousta stał się bodźcem do wspomnień. „W poszukiwaniu straconego czasu” to quasi-autobiograficzny cykl powieściowy, będący zapisem wspomnień i refleksji minionych lat 40-letniego bohatera, Marcela. W opinii krytyków literatury, siedmiotomowa powieść uznana została za jedną z najważniejszych dokonań literackich XX wieku. Jej autor, Marcel Proust, to francuski pisarz, żyjący w latach 1871-1922. Marcel Proust, z jednej strony niezwykle wrażliwy i oczytany człowiek, ceniący sobie przyjaźń, [...]

Czasem warto zadać sobie przewrotne pytanie - w czym Polska była pionierem? Sytuacji takich wbrew pozorom było w historii naszego kraju dość trochę, a za przykłady mogą tu posłużyć destylacja ropy naftowej, opatentowanie metody hodowli kryształów, czy wyodrębnienie witaminy B… Ale nie o tym dziś mowa, a o ustawie o rachubie czasu.Brzmi być może mało zachęcająco, ale ustawa ta miała niebagatelne znaczenie dla systemu mierzenia czasu w naszym kraju. Wszystko za sprawą wyznaczenia i ujednolicenia na terytorium [...]

Skwar egipskiego słońca, kończące się fundusze i gasnąca nadzieja na odnalezienie grobowca najmłodszego w historii faraona niemal powstrzymały poszukiwania brytyjskiego archeologa Howarda Cartera, kierującego pracami wykopaliskowymi lorda Carnavona. Jednak nieoczekiwanie, 4 listopada 1922 roku stał się dniem jednego z najważniejszych odkryć archeologicznych na świecie. Nie od razu jednak znana była skala znaleziska – pełne otwarcie grobowca nastąpiło kilka miesięcy po spektakularnym odkryciu w egipskiej Dolinie Królów. Dopiero wtedy oczom Cartera, jego współtowarzyszy i zaproszonych gości ukazał [...]

Potrzeba matką wynalazków. Tak było również i w przypadku wynalazku Eskimo Pie, który został opatentowany 24 stycznia 1922 roku w Stanach Zjednoczonych. Zgodnie z legendą, inspiracją do wynalezienia Eskimo Pie było niezdecydowanie chłopca w cukierni, Christiana K. Nelsona w 1920 roku. Najpierw zaczął on kupować lody, po czym zmienił zdanie i kupił tabliczkę czekolady. Na pytanie dlaczego nie kupił obu rzeczy, chłopiec odpowiedział, że chciałby kupić zarówno lody, jak i czekoladę, ale pieniądze, którymi dysponuje mu [...]

Do 16 maja 1922 r., a dokładniej do 1 czerwca 1922 r. kiedy to ustawa o urlopach dla pracowników, zatrudnionych w przemyśle i handlu weszła w życie, na ziemiach polskich prawo pracowników do płatnych urlopów wypoczynkowych w zasadzie nie istniało. Wyjątkiem i uprzywilejowaną grupą byli jedynie urzędnicy państwowi, urzędnicy komunalni, wysoce wykwalifikowani prywatni pracownicy oraz pracownicy handlowi. Szeregowi robotnicy w zasadzie nie mieli prawa do wypoczynku. Jednocześnie w zaborze austriackim ustawą z dnia 16 stycznia 1910 [...]

Vonnegut urodził się 11 listopada 1922 r. w Indianapolis w bogatej rodzinie jako najmłodszy z trójki rodzeństwa. W 1943 r. wstąpił do wojska a w grudniu 1944, w czasie ofensywy w Ardenach, został wzięty do niemieckiej niewoli i osadzony w Dreźnie. Nocą był przetrzymywany w podziemiach starej rzeźni. 13 lutego 1945 przeżył bombardowanie miasta przez aliantów i wydarzenia te stały się główną inspiracją dla jego powieści – Rzeźni numer pięć. Drezno uchodziło wówczas za miasto stosunkowo [...]

Po I wojnie światowej wiele krajów skupiało się na rozbudowie lotnictwa cywilnego. Wśród tych państw była Francja i Wielka Brytania. Bazując na konstrukcjach maszyn bojowych z czasów wojny budowano samoloty do komercyjnych przewozów pasażerskich. Pierwszym z nich był brytyjski samolot de Havilland DH.18 produkcji Airco. Francuzi nie pozostawali w tyle. Skonstruowali samolot Farman F-60, który należał do francuskich linii lotniczych Compagnie des Grands Express Aériens. Oba samoloty obsługiwały połączenia lotnicze między Paryżem a Londynem. 7 kwietnia [...]

„Moi rodacy mnie nie zabiją” M.Collins, 20 sierpnia 2022r. Michael Collins zginął 22 sierpnia 1922 roku. Dwa dni po tym kiedy wypowiedział przytoczone wyżej słowa. Zginął w zasadzce a jego zabójcą był prawdopodobnie Denis "Sonny" O'Neill. W trakcie II Wojny Światowej, snajper w armii brytyjskiej a od 1918 roku członek … Irlandzkiej Armii Republikańskie (IRA). Prawdopodobnie, bo O’Neill nigdy nie przyznał się do zastrzelenia Michaela Collinsa, choć potwierdził że brał udział w zasadzce w której ten [...]

W trakcie kilkumiesięcznych negocjacji brytyjski interes reprezentował ówczesny premier Wielkiej Brytanii - Lloyd George (co ciekawe był on również przeciwnikiem idei oddania Polsce Górnego Śląska – podczas konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 r. miał zażartować, mówiąc że „Oddać Polakom śląski przemysł to jak dać małpie zegarek.”), Strona irlandzka była reprezentowana przez Michaela Collinsa -irlandzki polityk, a także założyciel oraz przywódca IRA, tj. Irlandzkiej Armii Republikańskiej oraz Arthur Griffith - irlandzki polityk, również jeden z przywódców [...]

W 1923 roku z inicjatywy prof. Jana Sztolcmana, po jego wystąpieniu podczas Międzynarodowego Kongresu Ochrony Przyrody w Paryżu, w celu ratowania żubrów powstaje Międzynarodowe Towarzystwo Ochrony Żubra. Organizacja obiera sobie siedzibę i zaczyna od ustalenia liczby żubrów. Dane są zatrważające, bowiem I wojnę światową przetrwało tylko 9 osobników na wolności, a w 1919 r. znaleziono ostatni ślad żubra nizinnego na wolności. Okazuje się, iż z powodu intensywnych polowań i utraty siedlisk w 1929 roku [...]

Dokładnie 100 lat temu, wiosną 1923 roku, firma produkująca batoniki Baby Ruth postanowiła przenieść swoją kampanię reklamową w przestworza – i to dosłownie. Wynajęto samolot, z którego zrzucono następnie tysiące batoników Baby Ruth - każdy z własnym miniaturowym spadochronem. Pilot, wykonując akrobacje lotnicze, tylko wzmocnił efekt tego niezapomnianego widowiska. Deszcz słodyczy wywołał wzburzenie w Pittsburghu – dzieci biegały po ulicach, niektórzy ryzykowali upadek próbując złapać batoniki z okien, a nawet dochodziło do bójek o [...]

Japonia znajduje się na styku aż czterech płyt tektonicznych: euroazjatyckiej, filipińskiej, pacyficznej i północnoamerykańskiej). Powoduje to występowanie tam licznych trzęsień ziemi oraz tsunami. Szacuje się, że w Japonii ziemia trzęsie się przynajmniej raz w tygodniu, natomiast w ciągu roku od jednego do nawet trzech tysięcy razy. Pomimo tego, że przy takim natężeniu wstrząsów od bardzo dawna stosuje się odpowiednią profilaktykę (Japończycy m.in. dostosowują swoje budynki, by minimalizować zagrożenie, zabezpiecza się infrastrukturę przed kataklizmami, [...]

Japycz z „Rancza”, Senator Polak z „Poranka kojota”, Król Sedesów z „Chłopaki nie płaczą”, Hrabia Barski z „Trędowatej” adwokat Łęckiego z „Lalki” Andrzej z „Noża w wodzie”. Jeden z najwybitniejszych i najpopularniejszych aktorów w historii polskiego kina. Leon Niemczyk jest absolutnym rekordzistą co do liczby ról, choć nie wiadomo dokładnie, ile ich zagrał. Ocenia się, że ponad 400 w samych polskich produkcjach, do tego doliczyć należy ok. 150 produkcji zagranicznych, a także przedstawienia [...]

Dziś zdrowa, opalona skóra uznawana jest za najlepszą pamiątkę z wakacji. Jednak nie zawsze tak było. Już starożytne Greczynki i Rzymianki ceniły porcelanową cerę. Kobiety, by rozjaśnić skórę stosowały między innymi kredę, trujące wybielacze i mieszanki z odchodów krokodyli. Gdy jednak pojawiała się u dam niechcianą opalenizna stosowały one okłady z maślanki, wybielając w ten sposób skórę. A nawet piły ocet, by pozbyć się pojawiającego się od słońca rumienia. Włoski renesans przyniósł wynalazek [...]

Czy wiecie co łączy „Titanica”, „Harry’ego Pottera”, „Matrixa”, „Ojca Chrzestnego”, a także najnowszy kinowy przebój „Barbie”? Wydawałoby się na pierwszy rzut oka, że nic, ale odpowiedź istnieje i jest nią – wytwórnia, która wyprodukowała świetnie znane nam filmy, a dokładniej Warner Bros.. Historia wytwórni jest tym ciekawsza, iż jej założycielami byli bracia Wonsal, polscy emigranci polskiego pochodzenia, którzy najpierw kupili projektor, a dwadzieścia lat później, 4 kwietnia 1923 r., założyli wytwórnię filmową – Warner Bros. [...]

Statek szkolny "Lwów" podczas postoju przy nabrzeżu widoczny od strony dziobu.Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe STS Lwów, bo tak formalnie nazywał się pierwszy polski żaglowiec szkolny pochodzący z okresu międzywojennego, zasłynął jako pierwsza jednostka pod polską banderą, która 13 sierpnia 1923 r. przepłynęła równik w drodze do Brazylii. Historia tego statku jest bardzo bogata, ponieważ Żaglowiec Lwów, pierwotnie jako statek towarowo-pasażerski, został zwodowany pod nazwą Chinsura w Anglii w 1869 r. w stoczni G. R. Cloover & [...]

Kolejnym klubem piłkarskim, który w 2023 roku ukończył 100 lat, jest Klub Sportowy Wisła Puławy. Wisła Puławy została założona w 1923 r. przez uczniów gimnazjum Adama Jerzego ks. Czartoryskiego. Oprócz uczniów w skład klubu wchodziła również młodzież pracująca. Jednak dopiero w 1930 r. doszło do prawnego zarejestrowania drużyny w Okręgowym Związku Piłki Nożnej w Lublinie. Podczas wojny część zawodników i działaczy wzięła udział w kampanii wrześniowej. Pozostali członkowie klubu organizowali sporadyczne treningi na terenach strzelnicy [...]

Wisława Szymborska – poetka, eseistka, tłumaczka literatury francuskiej, krytyk literacki. Urodzona 2 lipca 1923 roku w wielkopolskim Kórniku. Córka Anny Marii z domu Rottermund oraz prawicowego polityka i zarządcy dóbr hrabiego Władysława Zamoyskiego, Wincentego Szymborskiego. Wisława to właściwie drugie imię Szymborskiej. Na pierwsze miała Maria. W dzieciństwie nazywano ją Marychną. Z czasem bliscy zaczęli na nią wołać Ichna, Ichenka. Imieniem Wisława zaczęła się posługiwać dopiero w życiu dorosłym. W wieku 48 lat, dokonała [...]

W chwili swojej śmierci Tutenchamon miał 19 lat. Był władcą absolutnym Egiptu. Bogiem dla swoich poddanych. Bogiem, którego pokonała zwykła malaria i zapalenie kości. Mimo młodego wieku panował 10 lat, w 12-stym roku życia poślubiając swoją przyrodnią siostrę, księżniczkę Anchesenamon. To wszystko działo się ponad 3000 temu, a mimo to o Tutenchamonie wiemy więcej niż o wielu innych władcach Egiptu. Głównie za sprawą archeologii, a mówiąc dokładnie, dzięki dwóm archeologom: Howardowi Carterowi i Lordowi [...]

Tym zdaniem wypowiedzianym w I tomie Tytusa, Romka i A’tomka Papcio Chmiel rozpoczął wieloletnią historię najsłynniejszego polskiego szympansa, Tytusa de Zoo. Zdanie było o tyle symboliczne, że gdyby nie plama tuszu, która spłynęła na nowo rysowany komiks o harcerzach i która Henrykowi Chmielewskiemu przypomniała małpkę, pewnie nigdy nie poznalibyśmy jednej z najbardziej rozpoznawalnych postaci polskiego komiksu. Henryk Jerzy Chmielewski zwany Papciem Chmielem urodził się 7 czerwca 1923 roku. W czasie II wojny światowej [...]

Le Mans to niewielkie miasto i gmina we Francji. Położone w departamencie Sarthe, nad rzeką o tej samej nazwie, nie zapisało się niczym szczególnym w historii, choć ta sięga czasów rzymskich (pierwsza wzmianka pochodzi z Geografii Ptolemeusza, w której Le Mans nosiło jeszcze nazwę Vindinium). Mimo to, mało jest ludzi, którzy o tym mieście nie słyszeli. Le Mans jest bowiem synonimem 24-godzinnych wyścigów samochodowych. Pierwsze samochodowe Grand Prix odbyło się w Le [...]

Order świętej Agaty to jedno z odznaczeń państwowych Republiki San Marino ustanowione w 1923 r. Święta Agata jest patronką Sycylii, miasta Katanii. Urodziła się w Palermo w bogatej, wysoko postawionej rodzinie. Wyróżniała się nadzwyczajną urodą. Pomimo jednak tego, życie jej nie oszczędziło. Była męczennicą, którą skazano na tortury, podczas których odcięto jej piersi. Głównym powodem była jej odmowa na propozycję zawarcia małżeństwa z Kwincjanem, namiestnikiem Sycylii. W tamtym czasie obowiązywał wymierzony w chrześcijan dekret [...]

Niewiele jest pewnie osób, które nie kojarzą charakterystycznej czerwonej ramki magazynu Time. Na przestrzeni ostatnich 100 lat stała się ona nie tylko jednym z symboli dziennikarstwa, ale także towarzyszyła najważniejszym wydarzeniom XX i XXI wieku. Time narodził się w 1923 roku z inicjatywy dwóch dziennikarzy, Britona Haddena i Henry'ego Luce'a. To właśnie ich wizja nowoczesnego tygodnika, który koncentrowałby się na dostarczaniu czytelnikom aktualnych informacji i faktów, przyczyniła się do powstania tego magazynu. W zamyśle magazyn, [...]

Gustave Eiffel, właśc. Alexandre Gustave Bönickhausen dit Eiffel, to postać, której nazwisko jest powszechnie znane na całym świecie. Ten francuski inżynier i architekt jest zasłużonym twórcą niezwykłych konstrukcji, a jego najbardziej znany projekt, Wieża Eiffla w Paryżu, jest uważany za jeden z najbardziej rozpoznawalnych zabytków na świecie. Nic dziwnego, że stał się on symbolem nie tylko miasta, ale całej Francji. Urodzony w 1832 roku we Francji, w Dijon, Eiffel był człowiekiem o wszechstronnych [...]

Odrodzone w 1918 r. państwo polskie od początku dążyło do zapewnienia ochrony pracy na poziomie wynikającym ze standardów Międzynarodowej Organizacji Pracy i porównywalnym z poziomem ochrony pracy gwarantowanym przez kraje zachodnioeuropejskie. Już w dniu 2 lipca 1924 r. uchwalona została ustawa w przedmiocie pracy młodocianych i kobiet. Była to jedna z pierwszych w Europie ustaw kompleksowo regulujących tę kwestie, w sposób – nie bójmy się tego słowa – bardzo na tamte czasy nowoczesny [...]

Najsłynniejsze perfumy świata. Pachnące jak kobieta. Kupowane co minutę na całym świecie. Mowa oczywiście o Chanel No. 5. I choć początki zapachu sięgają 1921 r., to rok 1924 także zapisał się złotymi zgłoskami na kartach historii Chanel. To właśnie w tym roku Coco Chanel dokonała wyboru flakonika, w którym perfumy są dystrybuowane po dziś. I to w tym roku na rynek trafiła woda toaletowa Chanel No. 5. Chanel była zresztą pierwszą projektantką, która [...]

Byli młodzi, utalentowani i żądni sławy. Ciasno im było w konserwatywnym Krakowie, nad którym nadal unosił się duch historycznego malarstwa Jana Matejki. Chcieli poznawać najnowsze trendy w sztuce i pchnąć na nowe tory sztukę polską. W tym celu pragnęli wyjechać do Mekki artystów całego świata – do Paryża, gdzie na Montparnassie, w wielkim międzynarodowym tyglu artystów z całego świata wykuwały się nowe trendy w sztuce, nowe koncepcje, nowe idee. O kim mowa? O grupie [...]

„Uri, Unione Radiofonica Italiana, 1-RO: Stacja w Rzymie. Długość fali 425 metrów. Wszystkich, którzy słuchają, pozdrawiamy i życzymy dobrego wieczoru. Jest godzina 21:00, 6 października 1924 roku. Transmitujemy koncert inauguracyjny pierwszej włoskiej stacji radiowej. W ramach przesłuchań radiowych kwartet w składzie: Ines Viviani Donarelli, która do was przemawia, Alberto Magalotti, Amadeo Fortunati i Alessandro Cicognani, wykona Haydna z kwartetu opus 7 w pierwszej i drugiej połowie” - dokładnie 100 lat temu 6 października [...]

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 r. na terytorium państwa oprócz trzech różnych systemów prawnych, kulturowych i gospodarczych mieliśmy w obiegu również trzy obce waluty tj. markę niemiecką, koronę austriacką oraz ustanowioną w 1916 r. markę polską, która dekretem Naczelnika Państwa stała się oficjalnym środkiem płatniczym w całym kraju (przyjęta została również ustawą Sejmu RP w 1920 r.). Sytuacji ekonomicznej kraju nie przysłużyły się częste zmiany Rządu, jednak to Rząd Władysława Grabskiego powołano [...]

Computing-Tabulating-Recording Company powstała w roku 1911. W tych czasach nikt jeszcze nie myślał o tym, że przydługie nazwy kiepsko wpisują się w media społecznościowe. Nowa firma została utworzona poprzez połączenie czterech innych firm przez Charles Renletta Flinta, specjalizującego się w tego typu połączeniach. Dla wielu komentatorów ówczesnego rynku ten nowy konglomerat wyglądał dość egzotycznie. Bandy Manufacturing Company powstała w roku 1988 i produkowała zegary. International Time Recording Company została założona w 1894 roku [...]

Kasy Stefczyka zna większość Polaków. Jest to bowiem bardzo popularna, szczególnie w mniejszych miejscowościach, instytucja finansowa, nawiązująca do ponad 100-letniej tradycji polskiej spółdzielczości finansowej. Kim natomiast był ich założyciel i z czego wywodzą się kasy? Franciszek Stefczyk pod koniec XIX w. wcielił w życie i rozwinął na terenach Galicji ideę finansowej samopomocy, tzn. oddolnej działalności społeczności i udzielania pomocy finansowej członkom społeczności, bez oczekiwania na wsparcie instytucjonalne i w celu stworzenia alternatywy dla [...]

Jedynie garstka przywódców XX wieku mogłaby poszczycić się trwającą dekady sławą na światową skalę. Jeszcze mniejsza grupa mogłaby powiedzieć o sobie, że ich PR dobił do poziomu, w którym ich polityczni sukcesorzy zdecydowali się na wybudowanie im mauzoleum i opracowanie nowoczesnych metod mumifikacji. Władimir Iljicz Uljanow, szerszemu gronu znany jako towarzysz Włodzimierz Lenin, na oba te twierdzenia mógłby odpowiedzieć: Da, tovarishch. 21 stycznia 1924 r. Lenin zmarł w wieku 53 lat. Dzień później [...]

W erze dynamicznego rozwoju komunikacji i transportu, jaki miał miejsce w pierwszej połowie XX wieku, potrzeba synchronizacji zegarów dla celów (chociażby) ogólnoświatowej nawigacji stała się coraz bardziej paląca. Z tego względu, w głowach brytyjskich naukowców (ze szczególnym uwzględnieniem Sir Franka Watsona Dysona), narodził się pomysł uruchomienia sygnałów czasowych umożliwiających wychwycenie momentu wybicia kolejnej pełnej godziny. To przełomowe wydarzenie w historii pomiaru czasu miało miejsce w Królewskim Obserwatorium Astronomicznym w Greenwich, określanym dziś jako [...]

Tańczący z Wilkami, Ostatni Mohikanin, Pocahontas… historie z pióropuszem w tle porwały serca widzów na całym świecie. I choć filozofia, kultura i wierzenia plemion Pierwszych Narodów nieustannie fascynują, niestety losy wielu rdzennych mieszkańców „Dzikiego Zachodu” zapisały się na czarnych kartach historii. Wszystkie ludy rdzennych Amerykanów zostały dotknięte przez podboje, wysiedlenia, rasizm i kolonizację. Droga do przyznania ludności rdzennej obywatelstwa i związanych z nim praw nie była usłana różami. Jednym z pierwszych kroków – szlachetnym [...]

Wbrew powszechnej opinii, geneza komory gazowej nie ma swoich korzeni w nazistowskich Niemczej, lecz w Stanach Zjednoczonych. Komora gazowa została po raz pierwszy zastosowana w amerykańskim stanie Nevada w 1924 roku. Jej użycie miało na celu zapewnienie bardziej humanitarnej formy kary śmierci. I tak 8 lutego 1924 roku Gee Jon stał się pierwszą osobą, na której wykonano karę śmierci przy użyciu gazu. Wykonanie kary śmierci na Gee Jon było pierwszym przypadkiem egzekucji gazem w [...]

Po 123 latach zaborów w końcu doszło do procesu odradzania państwa polskiego. W związku z tym w grudniu w 1918 r. padła deklaracja, aby w przyszłości utworzyć Bank Polski, gdyż dotychczas funkcjonowała instytucja przejęta od niemieckich władz okupacyjnych – Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa. Emitowała ona marki polskie, które stały się tymczasowym, obowiązującym środkiem płatniczym. Już po niespełna trzech miesiącach podjęto rozmowy, aby wprowadzić złoty w miejsce polskiej marki. Poprzez ten zabieg rząd chciał [...]

„- Kończ… waść!… wstydu… oszczędź!… — Dobrze! — rzekł Wołodyjowski. Dał się słyszeć świst krótki, straszny, potem stłumiony krzyk… jednocześnie Kmicic rozłożył ręce, szabla wypadła mu z nich na ziemię… i runął twarzą do nóg pułkownika…” Frazeologizm „kończ waść, wstydu oszczędź” z uwagi na ładunek emocjonalny przedstawionej sceny został w zbiorowej świadomości Polaków po dzisiaj i choć bywa błędnie interpretowany jako prośba o zaprzestanie dalszego kompromitowania się naszego rozmówcy, to ojciec tego zawołania [...]