Dawno dawno 100 lat temu

17 maja 1920 roku miał miejsce pierwszy lot Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor Nederland en Kolonien, czyli Królewskiego Towarzystwa Lotniczego Holandii i jej Kolonii, dzisiaj znanego jako KLM. Początki funkcjonowania KLM sięgają 1919 roku, co czyni ją najstarszą linią lotniczą świata. Pierwszy lot odbył się na odcinku Londyn – Amsterdam, przy pomocy samolotu Airco de Havilland 16 o rejestracji G-EALU. Już w locie powrotnym do Londynu na pokładzie znaleźli się pierwsi pasażerowie – dwaj dziennikarze. Oprócz nich na pokładzie [...]

20 kwietnia 1920 roku, w ówczesnym Bismarkhucie powstał jednosekcyjny klub piłkarski. Nazwa „Ruch”, której pomysłodawcą był Edward Supernok nawiązywać miała do śląskich ruchów powstańczych. Z uwagi na zmiany polityczno–społeczne pierwsza pełna nazwa klubu nie została do tej pory wyjaśniona. Z racji sytuacji w latach 1920-1922 używano dwujęzycznych podwójnych nazw urzędowych „Bismarckhütte Oberschlesien / Bismarkhuta Górny Śląsk, dopiero później pojawiła się też pierwotna nazwa osady Hajduki, którą gmina oficjalnie przybrała trzy lata później. Chwilę po założeniu Ruch przystąpił do [...]

Na fotografii widzimy listonosza z małym chłopcem w torbie pocztowej. Choć zdjęcie ma charakter humorystyczny, to w rzeczywistości w historii USA zdarzyło się kilka incydentów wysłania dzieci pocztą. ​Wszystko zaczęło się w 1913 r., kiedy to amerykańska poczta wprowadziła przesyłki paczkowe. Przed tą datą istniała możliwość nadawania przesyłek jedynie nieprzekraczających wagi dwóch kilogramów. Nowa usługa była dużo tańsza niż wszystkie inne możliwości transportu towarów. Ta rewolucja sprawiła, że Amerykanie masowo zaczęli nadawać przesyłki pocztowe. Znalazło się również kilku [...]

Uchwałą Sejmu RP rok 2020 ogłoszono rokiem trzykrotnie żonatego, krytykowanego w kraju za szerzenie pornografii „boksera, pijaka i dziwkarza”. Leopold Tyrmand, bo o nim mowa, sam tak mówił o sobie, ale podobno był za niski i za wolny na pięściarza, alkohol w dużych ilościach mu szkodził, a i epuzer był z niego nieszczególny. Był autorem m.in. świetnie odebranych przez polską społeczność książek „Zły” oraz „Dziennik 1954”. Ten nonkonformistyczny propagator i miłośnik jazzu w powojennej Polsce był współtwórcą festiwalu [...]

Dnia 24 września 1920 w Lozannie zmarł Peter Carl Fabergé – rosyjski jubiler. Złotnik dworów królewskich w Anglii, Rosji, Bułgarii, Danii, Syjamie, Szwecji, Finlandii i Norwegii. Pomysłodawca i projektant wielu ze słynnych jaj Fabergé. Peter Fabergé przejął warsztat swojego ojca w roku 1872 i zrewolucjonizował całą jego działalność. W roku 1885, na życzenie cara Aleksandra III wyprodukowane zostało pierwsze jajo wielkanocne Fabergé. Miało być prezentem dla jego żony. Od tego czasu, co roku zakład Fabergé wykonywał jedno, a [...]

Ustawa z dnia 30 stycznia 1920 roku w przedmiocie odpowiedzialności urzędników za przestępstwa popełnione z chęci zysku zdecydowanie wyprzedzała swoją epokę pod względem wymagań antykorupcyjnych i etycznych wobec osób sprawujących funkcje publiczne oraz urzędników. Wspomniany akt regulował nie tylko sankcje i konsekwencje grożące urzędnikowi w przypadku dopuszczenia się przestępstwa „kradzieży lub przywłaszczenia (sprzeniewierzenia)". Normował on także kwestię odpowiedzialności urzędnika w obliczu: „przyjęcia bądź podarunku lub innej korzyści majątkowej, bądź obietnicy takiego podarunku lub korzyści majątkowej, danych w zamiarze [...]

Dnia 1 lutego 1920 r. powstała jedna z najsłynniejszych policji na świecie – Kanadyjska Królewska Policja Konna. Geneza jej powstania sięga 1983 r., kiedy działała pod nazwą Północno-Zachodniej Policji Konnej. Zasłynęła m.in. ze swej skuteczności podczas gorączki złota w Klondike w dystrykcie Jukonu, gdzie w momencie wybuchu gorączki nie działała żadna administracja i wysłana tam została właśnie Północno-Zachodnia Policja Konna. Dzięki swym działaniom Policja Konna sprawiła, iż gorączka złota nad rzeką Klondike przeszła do historii jako jedno z [...]

Inicjatywą powstania Związku Zawodowego Literatów Polskich była chęć chronienia autorów przed nadużyciami wydawców. Z tego względu w 1920 roku Stefan Żeromski powołał do życia stowarzyszenie mające na celu ochronę moralnych i materialnych interesów pisarzy oraz udział w kształtowaniu kultury narodowej. O skuteczności związku dobitnie świadczy fakt uchwalenia przez Sejm RP „Ustawy z dnia 29 marca 1926 r. o prawie autorskiem”. Po II wojnie światowej zmieniono nazwę na Związek Literatów Polskich i podporządkowano organizację Ministerstwu Kultury. Był to czas [...]

W kwietniu 1920 roku zakończyła się jedna z najgroźniejszych (jak dotąd) pandemii w historii ludzkości. Pandemia hiszpańskiej grypy. Zachorowało na nią ok. 500 mln ludzi (1/3 populacji świata) a liczba ofiar, w zależności od źródeł wahała się od 25 milionów do dwu, a nawet trzykrotnie większych estymacji (szacuje się, że liczba ofiar w samej Polsce sięgała 250 tysięcy osób). Od czasów epidemii czarnej śmierci w XIV wieku, która spustoszyła całą ówczesną Europę, była epidemią o najwyższej śmiertelności. Dlaczego [...]

Dnia 14 listopada 1920 roku na Placu Zamkowym w Warszawie Józef Piłsudski odebrał od wojska buławę marszałkowską. Jednak sprawa nadania Piłsudskiemu stopnia marszałka nie była wcale prosta z punktu widzenia obowiązujących regulacji prawnych. Zgodnie z ustawą z 2 sierpnia 1919 r. i dekretem Naczelnego Wodza z 18 lutego 1920 r. zatwierdzenie lub zmiana stopnia wojskowego podlegała szczegółowej weryfikacji dokonywanej przez specjalne powołane w tym celu komisje. Podejmowano próby mianowania Piłsudskiego marszałkiem specjalną ustawą, jednak wniosek ten skierowany przez [...]