Dawno dawno 100 lat temu

Interpol, a właściwie Międzynarodowa Komisja Policji Kryminalnej powstała (ICPC) 7 września 1923 r. podczas drugiego Międzynarodowego Kongresu Policji Kryminalnej. Kongres ów odbył się po 7 latach przerwy spowodowanych wybuchem I wojny światowej. W gronie przedstawicieli 20 krajów uczestniczących w Kongresie znalazły się m.in. Stany Zjednoczone, Jugosławia, Austria, Francja, Niemcy i Polska. Od samego początku główną ideą powołania Interpolu była wzajemna pomoc i współpraca policji na arenie międzynarodowej, w szczególności w zakresie procedur aresztowań, ekstradycji i prowadzenia rejestrów [...]

28 maja 1923 roku Prokurator Generalny Stanów Zjednoczonych zadeklarował, że kobiety mogą nosić spodnie w każdej sytuacji i w każdym miejscu. Była to ważna deklaracja, bo w niektórych stanach (a także w niektórych państwach europejskich) noszenie spodni przez kobiety 100 lat temu było zakazane przez prawo. Zdarzały się wręcz przypadki zatrzymywania i skazywania kobiet noszących spodnie. Mimo, że w roku 1920 (o czym pisaliśmy w poprzednich tomach naszego cyklu) kobiety uzyskały prawo do głosowania, trzy lata [...]

Historię motoryzacyjnej marki Jaguar rozpoczął William Walmsley, otwierając w Blackpool przydomowy warsztat specjalizujący się w produkcji futurystycznych wózków bocznych do motocykli. Walmsley borykał się jednak z poważnym problemem – ilość zamówień przekraczała jego możliwości produkcyjne (1 wózek na tydzień). 11 września 1922 r. 30-letni Walmsley wszedł w spółkę z 21-letnim entuzjastą motoryzacji, Williamem Lyonsem. Każdy ze wspólników zapewnił kapitał w wysokości £500 (współcześnie ok. £15.000), który miał umożliwić rozwinięcie produkcji wózków bocznych pod marką „Swallow [...]

Mało który polski klub piłkarski może poszczycić się ponad 100-letnią tradycją. Do elitarnego klubu zespołów piłkarskich z ponad 100-letnim stażem dołączył w 2022 roku Kolejowy Klub Sportowy Lech Poznań. KKS został założony w początkach sierpnia 1920 r. w miejscowości Dębiec (teren dzisiejszego Poznania) jako Lutnia Dębiec. W marcu 1922 klub został przyjęty do Poznańskiego ZOPN, ale nie miało to nic wspólnego z założeniem klubu. Początki klubu nawiązują do organizacji, która nie była bezpośrednio powiązana ze sportem: Katolickiego [...]

Rok 1922 r. w świecie motoryzacji miał niemałe znaczenie. I wojna światowa skutecznie spowolniała rozwój tej gałęzi przemysłu, a i również znacznie utrudniła lub wręcz uniemożliwiła wszelkie przedsięwzięcia. Dlatego okres powojenny był tak istotny i zaowocował pewnym odrodzeniem. Z początkiem roku doszło do poważnej fuzji. Jak głosiły nagłówki gazet - Ford przejął Lincolna. W istocie tak też się stało. Ford słynący już wówczas z taniego modelu T, pragnął podbić rynek towarów luksusowych, a aby móc [...]

W dniu 7 maja 1922 roku w The New York Herlad ukazał się wizjonerski artykuł autorstwa Waltera Lionela George’a pt. „What the World Will be Like in a Hundred Years”. Zaskakującym jest fakt, że większość przewidywań stało się naszą rzeczywistością.Najciekawszymi tezami Waltera George’a opublikowanymi w The New York Herlad były:Kobiety odrzucą myśl, że ich głównym obowiązkiem jest pomaganie mężczyznom. Wybiorą własną ścieżkę kariery, zaś wszystkie stanowiska będą dla nich dostępne.Małżeństwo będzie istniało, jednak rozwody będą łatwe [...]

„A jednak się kręci”. Według legendy słowa te miał wypowiedzieć Galileusz przed rzymską inkwizycją w 1633 roku. Tę samą frazę wpisało w swoje logo powstałe w 1919 roku Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii. Towarzystwo, które trzy lata później, a więc w 1922 roku, wydało pierwszy oficjalny numer miesięcznika „Urania”. Co piszczało w trawie – pardon, kosmosie – przed stu laty? Polska przystąpiła do Międzynarodowej Unii Astronomicznej, zbudowano obserwatorium astronomiczne na Lubomirze. W tym samym czasie rosyjski naukowiec [...]

Rebecca Latimer Felton, 100 lat temu jako pierwsza kobieta dostąpiła zaszczytu zasiadania w izbie wyższej Kongresu Stanów Zjednoczonych, pełniąc przez jeden dzień funkcję senatora. Pierwsza kobieta w senacie została zaprzysiężona 21 listopada 1922 r, a więc niedługo po przyznaniu kobietom praw wyborczych (8 sierpnia 1920 r.) i służyła zaledwie 24 godziny. Rebecca L. Felton została zaprzysiężona mając 87 lat, dziewięć miesięcy i 22 dni, co czyniło ją również najstarszym świeżo upieczonym senatorem. Swoją kadencje zawdzięczała [...]

Obaj urodzili się w 1922 roku – Fijałkowski 4, a Fangor 15 listopada. Obaj stali się kluczowymi przedstawicielami polskiego malarstwa drugiej połowy XX wieku. Stanisław Fijałkowski studiował w łódzkiej PWSSP i był uczniem dwóch innych koryfeuszy polskiej sztuki – Władysława Strzemińskiego i Stefana Wegnera. Po skończeniu uczelni został jej pracownikiem, a w 1983 profesorem. Swoje fascynacje malarskie rozpoczynał od impresjonizmu i kubizmu, ale już pod koniec lat pięćdziesiątych poświęcił się abstrakcji. Swoje prace układał w [...]

Gabriel Narutowicz został wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na pierwszego w historii Polski Prezydenta RP dnia 9 grudnia 1922 r. Wiadomość o jego wyborze bardzo szybko rozeszła się po warszawskich ulicach, a niezadowolony lud rozpoczął pierwsze demonstracje jeszcze zanim posłowie i senatorowie tworzący Zgromadzenie Narodowe zdążyli opuścić gmach Sejmowy. Już od początku polskie gazety sprzyjające przeciwnikom przyszłego prezydenta rozpoczęły szerzenie niebezpiecznej dezinformacji, podając do wiadomości publicznej, że rzekomo działający wcześniej jako minister robót publicznych Gabriel Narutowicz [...]