Spółkę też można skrzywdzić
Nie budzi wątpliwości, że osobie prawnej przysługują dobra osobiste. Przesądzają o tym przepisy kodeksu cywilnego nakazujące odpowiednie stosowanie do osób prawnych przepisów dotyczących dóbr osobistych osób fizycznych. Ale jeżeli pojawiały się wątpliwości dotyczące możliwości dochodzenia przez osobę prawną zadośćuczynienia pieniężnego, to zostały one przecięte przez uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 03.10.2023 r. (III CZP 22/23), który dopuścił taką możliwość. Na marginesie warto zwrócić uwagę, że SN przyjął tę możliwość, pomimo zgłoszenia przez Rzecznika Praw Obywatelskich biorącego udział w postępowaniu tezy dokładnie przeciwnej. Zdaniem RPO zadośćuczynienie jest instytucją bezpośrednio związaną z istotą ludzką, która może odczuwać ból i cierpienie, gdy tymczasem [...]
Nieformalna emisja udziałów
Poza standardowym trybem podwyższania kapitału zakładowego poprzez zmianę umowy spółki, przepisy kodeksu spółek handlowych przewidują również tryb uproszczony. Zgodnie z art. 257 § 1 kodeksu spółek handlowych, podwyższenie kapitału zakładowego może nastąpić na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki, jeżeli takie postanowienia przewidują maksymalną wysokość podwyższenia kapitału zakładowego oraz termin podwyższenia. Po pierwsze, odpowiedni zapis w umowie spółki. Zatem zgodnie z przytaczanym przepisem, by korzystać z uproszczonego trybu podwyższania kapitału zakładowego umowa spółki powinna zawierać stosowny zapis przed zmianą umowy spółki. Kluczowe jest by zawierał on dwie informacje. Po pierwsze maksymalną wysokość do której może być podwyższony kapitał zakładowy. Po [...]
Anti-Dilution w umowach wspólników – jako ochrona przed rozwodnieniem
Na czym polega klauzula Anti-Dilution? Klauzula Anti-Dilution stanowi zabezpieczenie przed rozwodnieniem wspólników, zapewniając obecnym wspólnikom prawo do utrzymania procentowego udziału w spółce, na wypadek dokonywania kolejnych emisji udziałów. Przed czym chroni klauzula Anti-Dilution Z klauzulą Anti-Dilution będziemy mieli do czynienia za każdym razem, gdy będzie zachodziło ryzyko rozwodnienia udziału procentowego wspólnika. Czym zatem jest wskazane rozwodnienie i kiedy zachodzi? Najczęściej do rozwodnienia dochodzi w sytuacji, gdy liczba udziałów pozostających w obrocie wzrasta, skutkując zmniejszeniem procentowego udziału własnościowego. Dodatkowo sam wzrost liczby udziałów w spółce może doprowadzić do spadku wartości każdego udziału przysługującego wspólnikowi. Dla przykładu, załóżmy, że spółka XYZ [...]
Zarząd w gorsecie
Wzorzec działania Z całego systemu przepisów prawa można wywieść szereg obowiązków spoczywających na członkach zarządu. Zakres podstaw, w oparciu o które można ustalić osobistą odpowiedzialność członka zarządu wręcz przytłacza – przepisy karne, podatkowe, z zakresu ochrony konkurencji itd. Kodeks spółek handlowych daje członkom zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wytyczne co do sposobu zachowania w niektórych sytuacjach. Oprócz tego, przepisy kodeksu spółek handlowych zakreślają również ogólny model działania członka zarządu, rodzaj wzorca zachowania, którego naruszenie będzie determinować negatywną ocenę działań członka zarządu. Sprzeczność interesów spółki z interesami członka zarządu Zgodnie z ksh, w przypadku sprzeczności interesów spółki z interesami członka zarządu, [...]
Powtarzające się świadczenia niepieniężne – sposób na wypłatę wspólnikowi wynagrodzenia
Zgodnie z art. 176 Kodeksu spółek handlowych jeżeli wspólnik ma być zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych, w umowie spółki należy oznaczyć rodzaj i zakres takich świadczeń. Wynagrodzenie wspólnika za takie świadczenia na rzecz spółki jest wypłacane przez spółkę także w przypadku, gdy sprawozdanie finansowe nie wykazuje zysku. Wynagrodzenie to nie może przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie. Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych wspólnicy są zobowiązani jedynie do tych świadczeń, które zostały wskazane w umowie spółki. Poza obowiązkiem wspólników do wniesienia wkładów na pokrycie objętych udziałów, który wynika z przepisów KSH, wspólnicy umową spółki mogą zostać zobowiązani do wniesienia [...]
Klauzula lock-up czyli ograniczenie zbywania udziałów
Czym jest lock-up? Postanowieniem, które jest często włączane do umowy wspólników, jest tak zwany "lock up". Stanowi ono zobowiązanie do niezbywania udziałów w ustalonym przez wspólników okresie. Chociaż w swym założeniu lock-up dotyczy samego zbywania udziałów, to nie jest wykluczone by był on również rozszerzony na inne formy obciążania udziałów, np. poprzez ustanawianie zastawów na udziałach lub prawa użytkowania udziałów. Zazwyczaj postanowienie to ogranicza zdolność wspólników/założycieli do sprzedaży całości lub części swoich udziałów w określonym okresie, zazwyczaj od 2 do 5 lat. Cel i funkcje klauzuli lock-up. Klauzule lock-up w zależności od dojrzałości spółki mogą pełnić różne funkcje i [...]
Charakterystyka i funkcje opcji call i put w umowie wspólników
Funkcje opcji call i putOpcje call oraz put możemy niejednokrotnie spotkać w umowach wspólników. Zabezpieczają one sprzedaż lub kupno udziałów na wypadek z góry określonych zdarzeń, przyznając wspólnikowi uprawnienie do żądania nabycia od niego udziałów lub akcji w spółce (opcja call) albo uprawnienie do żądania sprzedaży udziałów na rzecz wspólnika uprawnionego z opcji (opcja put).Do wskazanych zdarzeń mogą należeć konflikty pomiędzy wspólnikami, chęć wycofania się z inwestycji, nieosiąganie przez spółkę założonych wyników finansowych, brak zaangażowania wspólników w bieżącą działalność spółki, jak również chęć zwiększenia zaangażowania kapitałowego w spółkę.I tak, zarówno opcja call jak i put, może stanowić zabezpieczenie wspólników na [...]
Lojalny zarząd
Nihil novi O obowiązku lojalności członka zarządu wobec spółki traktuje wprowadzony nowelizacją z dnia 9 lutego 2022 r. art. 2091 § 1 k.s.h., zgodnie z którym członek zarządu powinien przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności oraz dochować lojalności wobec spółki. Powyższy przepis nazywa funkcjonującą już wcześniej klauzulę generalną, zobowiązującą członka zarządu do lojalności. Ustawodawca nie zdefiniował tego, czym owa lojalność ma się przejawiać – miernik lojalności i stwierdzenie czy zachowanie członka zarządu wpisywało się we wzorzec prawidłowego postępowania, ustala się na podstawie indywidualnej oceny danego stanu faktycznego. Powyższe nie oznacza, że nie istnieją cechy [...]
Asset deal vs share deal – czyli co i kiedy wybrać kupując firmę
Share deal – to najprościej mówiąc transakcja na udziałach (akcjach). W wyniku przeprowadzenia transakcji share deal nabywca staję się jedynie właścicielem spółki, lecz nie jej przedsiębiorstwa. Przejęcie kontroli nad przedsiębiorstwem odbywa się zatem pośrednio ponieważ, kontrola ta odbywa się poprzez wykonywanie praw udziałowych przez nowego właściciela spółki. Asset deal – to nabycie samego przedsiębiorstwa bądź jego zorganizowanej części (ZCP). W przeciwieństwie do share deal nabywca nie staje się właścicielem spółki, do której należało przedsiębiorstwo lecz nabywa je bezpośrednio do swojego majątku. W wyniku transakcji asset deal to spółka pozbywa się swojego przedsiębiorstwa bądź ZCP, a nie wspólnicy swoich udziałów w [...]
Samotność w organie
W każdej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością istnieją co najmniej 2 organy: zgromadzenie wspólników i zarząd. Zarówno jeden, jak i drugi może być jednoosobowy. Nie zmienia to jednak faktu, że zasadniczo, oczywiście z pewnymi wyjątkami, organ jednoosobowy działa podobnie jak wieloosobowy. Zgodnie z art. 156 Kodeksu spółek handlowych (KSH), w przypadku spółki jednoosobowej jedyny wspólnik wykonuje wszystkie uprawnienia przysługujące zgromadzeniu wspólników. Jednocześnie, artykuł ten wskazuje, że do spółki jednoosobowej przepisy o zgromadzeniu wspólników stosuje się odpowiednio. A jeżeli jedynie „odpowiednio”, oznacza to, że nie wprost. Zatem jak to działa? Jedyny wspólnik na zgromadzeniu Zasadniczo zgromadzenie wspólników albo się zwołuje albo odbywa [...]